Նախիջևանի և կեղծ-ադրբեջանի միացումը՝ Հայաստանի տարածքի մասնատման սպառնալիք
Մենք ամեն օր մոտենում ենք մի պարզ ճշմարտության գիտակցման, որ եթե Հայաստանում պահպանվի այսպես կոչված «Փաշինյանի իշխանությունը», ապա վաղ թե ուշ Հայաստանը կվերանա, հայկական պետականությունը կջնջվի մոլորակի քարտեզից։ «Փաշինյանի իշխանությունը» և նրա հանցակիցները Ստեփանակերտում ունեն այդ «փորձը»՝ փաստացի լուծարվել է իրավասուբյեկտայինությունը և, հետևաբար, Արցախի Հանրապետության պետականությունը։ Հայի թշնամիներն ինչ ուզում՝ այն էլ պահանջում են, այն էլ անում են:
Վերջերս ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան նույնիսկ անաչառ (Բաքվի համար) արձագանքեց քուրդ-պանթուրքիստ Իլհամ Ալիևի լկտի արտահայտություններին։ Հիշեցնենք, որ այն օրը, երբ «Փաշինյանի կառավարությունը» հանդես եկավ հակառուսական և, քողարկված, հակաիրանական հայտարարություններով, այսինքն՝ հունվարի 10-ին, Իլհամ Ալիևը մամուլի ասուլիս էր հրավիրել, որի ժամանակ հայտարարեց․ «Եթե Հայաստանը չի ցանկանում սահմանազատում, հետո սահմանը կանցնի այնտեղով, որտեղով Ադրբեջանը անհրաժեշտ կհամարի»։ Եվ որ, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» նախագիծը կիրականացվի՝ Հայաստանն ուզի, թե՝ ոչ։ Այսպիսով, երբ ամենշաբաթյա ավանդական ճեպազրույցի ժամանակ Զախարովային հարցրել են, թե արդյո՞ք Ալիևի այս սպառնալիքները Ռուսաստանի և ՀԱՊԿ անդամ այլ երկրների հստակ արձագանքի բացակայության հետևանք չեն կազմակերպության անդամ Հայաստանի դեմ Բաքվի նախորդ ագրեսիվ քայլերի, ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչը հայտարարել է. «Նման սադրիչ հայտարարություններ շատ կհնչեն։ Նման մարդիկ, նման հայտարարություններ շատ կլինեն։ Նրանց թիվը ահռելի էր, և դրանք քիչ չեն լինի։ Գիտեք, թե ինչքան ուժեր են ներգրավված, շահերը բախվում են, կողմերը պայքարում են։ Դուք դա շատ լավ գիտեք, դա գիտի նաև տարածաշրջանը։ Հետևաբար, հայտարարությունները քիչ չեն լինի»։
Այնպես որ, քուրդ-պանթուրքիստ Ալիևի հերթական «ակցիան» սադրանք է: Այսինքն՝ Ալիևը տիպիկ մանր սադրիչ է։ Ո՞ւմ և կոնկրետ ինչ է սադրում Ալիևը (իսկ սա նշանակում է նաև Թուրքիան..)՝ մեր կարծիքով, առանց ապացույցների էլ պարզ է, որ կովկասյան թաթարները Թուրքիայի, ՆԱՏՕ-ի (Արևմուտք) և Իսրայելի աջակցությամբ սադրում են ոչ Հայաստանին, ոչ «Փաշինյանի իշխանությանը», քանի որ սրանք Թուրքիայի, ՆԱՏՕ-ի և Իսրայելի իրական հանցակիցներն են, պարզապես «նստում-առաջնորդում են» Երևանում։ Արևմտյան պանթուրքիստա-սիոնիստական դավադրությունն ուղղված է առաջին հերթին Իրանի դեմ, ապա՝ Ռուսաստանի դեմ, հաշվի առնելով այն իրավիճակը, որը ստեղծվել և զարգանում է Կիևի սիոնիստա- նացիստական ռեժիմի դեմ Ռուսաստանի Դաշնության հատուկ ռազմական գործողության գոտում։ Ահա թե ինչու քուրդ Ալիևի հայտարարությունները գնահատելիս ամենայն օբյեկտիվությամբ (հարաբերական) Տիկին Զախարովան, սակայն, հրաժարվեց պատասխանել, թե ինչ է առաջարկում Մոսկվան այդ «սադրիչ» քուրդ Ալիևի դեմ։ Իհարկե, զարմանալի չէ: Նրան չեն հրահանգել, և լռեց… Ըստ երևույթին, խոշոր ղեկավարները, որոնք որոշում են, թե Զախարովան ինչ ասի կամ չասի իր ճեպազրույցների ժամանակ, դեռ հույս ունեն, որ հայերի, Իրանի և Ռուսաստանի թշնամիները ուզում են սկզբում «հարվածել» Իրանին։ Մոսկվան, այսպես ասած, ցանկանում է «ժամանակ շահել»:
Մեզ, իհարկե, ավելի շատ մտահոգում է Հայաստանի ճակատագիրը, քան, այն, թե Իրանն ու Ռուսաստանը ինչ կարող են կամ ինչ են ուզում անել՝ ի պատասխան թշնամական արտատարածաշրջանային ուժերի և երկրների: Որքան էլ հրապարակային սադրիչ հայտարարություններ անի քուրդ պանթուրքիստ Ալիևը, բոլորը հիանալի հասկանում են, որ նա պարզապես Թուրքիայի և պանթուրքիզմի, ինչպես նաև Արևմուտքի ու սիոնիստների, մասնավորապես Իսրայելի լեզուն է։ Այսպիսով, չնայած Երևանի կեղծ հավաստիացումներին, թե «համաձայն չէ միջանցքային տրամաբանության» հետ, չնայած «Զանգեզուրի միջանցքի» մտադրությունների դեմ Իրանի և Ռուսաստանի կողմի հաճախակի հնչող առարկություններին, թշնամական արտատարածաշրջանային ուժերն ու երկրները շարունակում են աշխատել «միջանցքի» գերակայության ուղղությամբ։ Համաձայնենք, եթե Հայաստանը սրան ոչինչ չի հակադրում՝ գոռալով, թե «հույսը կապում է» Արևմուտքի կամ Ռուսաստանի հետ, և եթե Իրանն ու Ռուսաստանը ոչինչ չանեն Անկարայից և Բաքվից «միջանցք» ուզողներին «տեղը դնելու» համար, ապա վաղ թե ուշ համաշխարհային հանրությունը ականատես կլինի (համենայնդեպս ամեն օր դա տեսնելու հնարավորությունն ավելանում է…), որ Հայաստանի նույն ճակատագրին, ինչ եղավ Արցախի Հանրապետության հետ 2020 թվականին։ Այսինքն՝ մաս-մաս լինելու ճակատագրին։ Օրինակ՝ արդեն ինչ-որ խոսում են (թեկուզ ոչ հրապարակային), որ «Հյուսիսային» ու «Հարավային Հայաստան» է լինելու, և դա՝ «մայրցամաքային» կեղծ-ադրբեջանի և Նախիջևանի հետ կապի հետևանքով։ Դե, իհարկե, քիչ հավանական է, քանի որ եթե Հայաստանի «սահմանադրական» տարածքը տրոհվի, այնտեղ քիչ բան կմնա, իսկ մնացածը «Հյուսիսային» ու «Հարավային Հայաստանի» տեսք չի ունենա։
Բաքվում և Անկարայում պանթյուրքիստները առավել հաճախ Հայաստանի որոշ հատվածներ (բռնազավթումներից և մասնատումից հետո) ավելի ու ավելի հաճախ են անվանում «Արևմտյան Ադրբեջան»։ Մենք չենք մասնակցի նման «վեճերին», քանի որ դեռ հույս ունենք, որ հակահայ «Փաշինյանի կառավարությունը» կտապալվի, իսկ դավաճաններին ու խամաճիկներին փոխարինած հայրենասեր ուժերը կշրջեն իրավիճակը Հայաստանում և տարածաշրջանում։ Ի վերջո, կարևոր չէ, թե պանթյուրքիստական օկուպանտները, ապավինելով Արևմուտքի և սիոնիզմի անդրկուլիսյան աջակցությանն ու օգնությանը, ինչպես են անվանում հայկական հողերը։ Եվ եկեք ապրիորի համաձայնենք, որ միայն կեղծ խոսքերով է «Բաքուն ձգտում դիվերսիֆիկացնել տարանցիկ ուղիները»։ Իրականում ամեն ինչ ավելի քան պարզ է՝ պայքար է մղվում Իրանի հետ Հայաստանի ողջ ներկայիս սահմանը և մերձակա հայկական բոլոր հողերը թուրքերի և կովկասյան-թաթարների վերահսկողության տակ առնելու համար։ Ի՞նչ կապ ունի այս ամենը «Նախիջևան տանող ճանապարհների» կամ «Նախիջևանով Թուրքիայից դեպի կեղծ Ադրբեջան տանող ճանապարհների» հետ։ Դա կեցծիք է: Թուրքիան կեղծ-ադրբեջանական հողի հետ կապված է փաստացի Թուրքիայի կողմից օկուպացված Վրաստանի միջոցով։ Բաքուն ինքը ամենակարճ ճանապարհով կապված է Նախիջևանի հետ Իրանի տարածքով՝ Իրանի կառավարության թույլտվությամբ և համաձայնությամբ։ Եվ քանի որ հարցը Անկարայի և Բաքվի, Անկարայի և Նախիջևանի (դրանք կապվում են Արաքսի վրայով թուրքական կամրջով) ու Բաքվի և Նախիջևանի միջև հաղորդակցությունների բացակայությունն ու առկայությունը չէ, ապա, հետևաբար, խնդիրը Թուրքիայից և կեղծ-ադրբեջանից Նախիջևանի «մեկուսացումը» չէ, և ոչ էլ «տարանցիկ ուղիների դիվերսիֆիկացումը», այլ Արևմուտքի և Իսրայելի թելադրանքով թուրքերի և պանթուրքիստների կողմից հայ-իրանական սահմանի վերահսկողությունը։ Եվ վերջ: Իսկ թե ինչու է պետք, շատ պարզ․ հյուսիսից շարունակական ցամաքային ագրեսիայի իրականացում Իրանի Իսլամական Հանրապետության դեմ և, ամենայն հավանականությամբ, ամբողջ Հյուսիսային Իրանի օկուպացում: Այստեղից էլ հիմնական հնարավոր սպառնալիքը՝ ոչ միայն Հայաստանի և Իրանի, այլև ողջ տարածաշրջանի համար. մեր կարծիքով, այս սպառնալիքը երկարաժամկետ և արյունալի պատերազմի բռնկման հսկայական վտանգ է իրենից ներկայացնում, ինչը կբերի միլիոնավոր զոհերի և Անդրկովկասի ու հյուսիսային Իրանի վերածումը համատարած այրված հողերի գոտու։
Ահա թե ինչու են թուրքերն ու կովկասյան թաթարներն այնքան շատ ուզում (Արևմուտքի և Իսրայելի թելադրանքով) գրավել և օկուպացնել Սյունիքի հայկական մարզը կամ գոնե Սյունիքի մի մասը, ինչը կհանգեցնի տխրահռչակ «Զանգեզուրի միջանցքի» ստեղծմանը։ Եվ ահա թե ինչու զավթիչները չնահանջեցին (և չեն նահանջի, չէ՞ որ սա է Արևմուտքի, Իսրայելի և պանթուրքիստների ծրագիրը) Ջերմուկից (Վայոց ձորի մարզ), որովհետև Ջերմուկի շրջանը, որը բռնազավթել են կովկասյան թաթարները, Նախիջևանի հետ կապող ամենակարճ ճանապարհն է։ Եվ, կներեք, այս ամենը ամենևին էլ «ի պատասխան» կամ «Արցախի վրա Հայաստանի 30-ամյա տիրապետության դիմաց» գործողություն չէ, ինչպես երբեմն փորձում են արդարացնել պանթյուրքիզմի որոշ «փորձագետներ» և «խորհրդականներ», ընդ որում՝ ոչ միայն Բաքվում, Անկարայում և Արևմուտքում, այլև նույնիսկ Իրանում ու Ռուսաստանում։ Այս ամբողջ 30 տարիների ընթացքում Արցախը հանդես է եկել որպես Հայաստանի ՊԱՇՏՊԱՆԱԿԱՆ ՎԱՀԱՆ հենց այն ծրագրերի դեմ, որոնք այժմ ազատորեն բարձրաձայնում են Արևմուտքը, սիոնիստներն ու պանթուրքիստները։ Այսպիսով, ինչ «փոխանակում են առաջարկում Հայաստանի բնակչությանը այս նույն Արևմուտքը, Իսրայելը և պանթյուրքիստները։ Արցախը գործնականում այլևս գոյություն չունի․ նախկին Արցախի 25%-ից էլ քիչ տարածք է մնացել։ Արցախն այլևս Հայաստանի պաշտպանական վահանը չէ, և Հայաստանը քողարկված կերպով «իրենից վանում է» Արցախին։ Այսպիսով, այսօրվա իրավիճակում ասել, թե իբր «կովկասյան թաթարները ցանկանում են գրավել Սյունիքը՝ Արցախում Հայաստանի 30 տարվա տիրապետության դիմաց», նշանակում է ստել օբյեկտիվ փաստերի դեմ։ Թուրքերի և Կովկասյան թաթարների գերակայությունը թե՛ Արցախի, թե՛ հայ-իրանական սահմանին. շատ դժվար է նման իրավիճակը Հայաստանի համար պաշտպանական վահան անվանել պանթուրքիզմի դեմ։ Բայց այս իրավիճակը կսպառնա հերթական Հայոց ցեղասպանությամբ, ինչպես այժմ Արցախի Հանրապետության մնացորդների շարունակական ցամաքային շրջափակումը սպառնում է հումանիտար աղետով և որպես հետևանք՝ արցախահայության ցեղասպանությամբ։ Եվ հիմա մի վայրկյան պատկերացրեք, որ Հայաստանի մնացած հատվածն էլ բոլոր կողմերից շրջապատված լինի թուրքերով և կովկասյան թաթարներով։ Համոզված ենք, որ դա կլինի ևս մեկ իրական սպառնալիք, Հայաստանի հայերի, հավանաբար, նաև ողջ տարածաշրջանի հայերի դեմ, բայց արդեն քչերը կխանգարեն ցեղասպանության միջոցով հայերի ոչնչացմանը Վրաստանում, հատկապես Վրաստանում, որը Արևմուտքի, Թուրքիայի և Իսրայելի արբանյակն է:
Եվս մեկ անգամ կրկնենք. «Փաշինյանի կառավարության» անհիմն, կեղծ հավաստիացումները, թե Երևանն իբր հակադրվում է Թուրքիայի «միջանցքային տրամաբանությանը» և քուրդ-պանթյուրքիստ Ալիևին, ապացուցում է, որ Հայաստանի իշխանություններն իսկապես ինչ-որ կերպ հակադրվում են Արևմուտքի, պանթյուրքիստների և Իսրայելի (սիոնիզմի) ծրագրերին։ Եվ եթե նույնիսկ ապագայում «Փաշինյանի կառավարությունը» կարողանա շարունակել «հայտարարություններ» անել, որ դեմ է «միջանցքային տրամաբանությանը», դա իրական և արդյունավետ քայլ չի լինի՝ և՛ Սյունիքի մարզն առանձին, և՛ Հայաստանն ամբողջությամբ պաշտպանելու և անվտանգություն ապահովելու համար: Ուստի Հայաստանում ոչ ոք այն շրջանակներից, որոնք կցանկանան համարվել հայ ազգի հայրենասերներ, չպետք է շարունակեն լավատեսական, դրական ակնկալիքներ ունենալ Արևմուտքից, Թուրքիայից և սիոնիզմի խամաճիկներից։ Բայց Հայաստանի արտաքին գործընկերները, որոնք գիտակցում են Անդրկովկասում թյուրքական գործոնի հնարավոր գերակայության սպառնալիքի աստիճանը (որը միաժամանակ կնշանակի Իրանի և Ռուսաստանի դեմ պատերազմներ սկսելու ռիսկերի մեծացում…), նաև չպետք է «աղոթեն» «Փաշինյանի կառավարության» համար և որևէ հույս կապեն պաշտոնական Երևանի հետ։ Պաշտոնական Երևանն այսօր թե՛ Իրանի, թե՛ Ռուսաստանի գրեթե բացահայտ թշնամին է, էլ չեմ խոսում այն մասին, որ նա նաև հայ ժողովրդի թշնամին է։
Հոդվածի ռուսերեն տարբերակը՝ այստեղ
Սերգեյ Շաքարյանց