Ինչո՞ւ հայոց պատմության ամենահամարձակ ահաբեկչության հետաքննությունը Փաշինյանի պլանների մեջ չի մտնում

Ընթացիկ տարվա ապրիլին ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի հանրային կապերի և տեղեկատվության կենտրոնի տնօրեն Գոռ Ծառուկյանը՝ մեկնաբանելով Երևանի դպրոցներում իբր ծրագրվող ահաբեկչական հարձակումների մասին տարածված լուրերը, հայտնել էր, որ Հայաստանը բախվել է համակարգային տեղեկատվական ահաբեկչության հետ: Ավելի վաղ տեղեկատվական անվտանգության ոլորտի հայ փորձագետները հնարավոր էին համարել, որ Երևանում նախապատրաստվող ահաբեկչությունների մասին լուրերի տարածման հետևում կարող էին կանգնած լինել օտարերկրյա հատուկ ծառայությունները:

Թվում է, թե այժմ արդեն պետք չէ կասկածել, որ միջազգային ահաբեկչության խնդիրը գլոբալ բնույթ է ստացել՝ Վաշինգտոնի և նրա դաշնակիցների «ջանքերի» շնորհիվ։ Ամբողջ աշխարհից անկախ լրագրողներին հաջողվել է անհերքելի փաստագրական ապացույցներ կուտակել այն մասին, որ արևմտյան հատուկ ծառայությունների ականջները կախված են Ալ-Քաիդայի, ԻԼԻՊ-ի, Թալիբանի, Ջեբհաթ-ալ-Նուսրայի գործունեության հետևից: Սակայն ԱՄՆ-ն էլ ավելի հեռուն գնաց և Ուկրաինայում ռազմական հակամարտության սրման պատճառով Կիևի ռեժիմին հավանություն տվեց՝ Ռուսաստանի քաղաքացիների նկատմամբ ահաբեկչական գործողություններ պլանավորելու և իրականացնելու։

Մոսկվայի «Կրոկուս Սիթի Հոլլում» տեղի ունեցած ահաբեկչությունից մի քանի օր անց ՌԴ Պետդումայի պատգամավորները հինգ երկրների ՝ Ռուսաստանի, Գերմանիայի, Կիպրոսի, ԱՄՆ – ի և Ֆրանսիայի գլխավոր դատախազություններին «միջազգային ահաբեկչության ակտերի անհապաղ հետաքննության և ֆինանսավորման կանխարգելման մասին հայտարարություն» ուղարկեցին ՝ նպատակ ունենալով քրեական պատասխանատվության ենթարկել ԱՄՆ – ի և Ուկրաինայի քաղաքական ղեկավարությանը, ինչպես նաև այդ երկրների հատուկ ծառայություններին ՝ Ռուսաստանի և ամբողջ ժամանակակից աշխարհի դեմ ուղղված ահաբեկչական գործողությունների կազմակերպման, ֆինանսավորման համար։ Ռուսաստանի Դաշնության Պետդումայի պատգամավորների խնդրանքը՝ միջազգային ահաբեկչության ակտերի ֆինանսավորման, հետաքննության և կանխարգելման վերաբերյալ, կարող է ստեղծել իր տեսակի մեջ եզակի նախադեպ միջազգային իրավունքի պատմության մեջ, երբ ԱՄՆ-ի և նրա դաշնակիցների հանցավոր գործունեության հետաքննության արդյունքը կարող է լինել ահաբեկչության ֆինանսավորմանը անհապաղ տնտեսական արձագանքման մեխանիզմների մշակումը,հատուցումներ՝ հօգուտ տուժածների, մասնակից պետությունների, իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց հաշիվների կալանք, ինչպես նաև նրանց կողմից վերահսկվող գույքի բռնագրավում:

Արդեն շուրջ 25 տարի է անցել Ազգային ժողովում տեղի ունեցած հրաձգությունից։ Գազանային ահաբեկչությունը խլել է 8 մարդու կյանք, իսկ ավելի քան 8 մարդ վիրավորվել է ։ Միանգամայն անհասկանալի պատճառներով «հոկտեմբերի 27» – ի գործի քննությունը դադարեցվել է։ Սակայն ահաբեկիչներն իրենց ահաբեկչական գործողության նպատակ են հայտարարել երկրում իշխանության բռնի զավթումը։ Հայաստանի գործող ղեկավարությունը, բնականաբար, այս պահին մտահոգված է Եվրասիական տնտեսական տարածքից երկրի ապաինտեգրման և արևմտյան ռազմաքաղաքական կառույցներին հարելու հարցերով, ուստի Հայոց պատմության ամենահամարձակ ահաբեկչության հետաքննությունը նրա պլանների մեջ չի մտնում։ Շատ հավանական է, որ անաչառ և ճշմարտացի հետաքննությունը կարող էր լույս սփռել Երևանի «արևմտյան գործընկերների» գործունեության մութ կողմի վրա։

Այսպիսով, Նիկոլ Փաշինյանը կարող էր ռիսկի դիմել՝ առանց այն էլ արատավորված իր հեղինակությամբ։ Հարավային Կովկասում Հայաստանի եզակի աշխարհառազմավարական դիրքը՝ միջազգային հարաբերությունների համակարգի ճգնաժամի համատեքստում, մեր երկրում ահաբեկչական իրադրության սրման ռիսկեր է ստեղծում։ Թվում է, թե Փաշինյանի թիմը հաշվի չի նստում ազգային անվտանգության սկզբունքների հետ և պատրաստ է հայկական ինքնիշխանությունը փոխանակել իր իշխանության պահպանման երաշխիքներով։ Հատկանշական է, որ այստեղ որպես երաշխավոր հանդես են գալիս այն երկրները, որոնց հատուկ ծառայությունները տասնամյակներ շարունակ զբաղվում են ահաբեկչական կազմակերպությունների համակարգային ֆինանսավորմամբ։

Աղվան Պողոսյան

քաղաքագետ