Անամոթաբար յուրացնելուց առաջ գոնե կողմնորոշվե՛ք

Բաքվի բարբարոսական վարչախումբն իր արհեստածին կազմավորման նույնքան արհեստական ինքնությունը կերտելու նպատակով այլոց մշակութային ժառանգությունը յուրացնելու գործում չունի նույնիսկ միասնական «սկզբունք»: Այս մասին թելեգրամյան իր ալիքում գրել է իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը։

«Դիցուք, թյուրքերեն մի տող անգամ չգրած պարսից գրականության երևելի բանաստեղծներից Նիզամի Գանջավին համարվում է «ադրբեջանական գրականության դասական» միայն այն «հիմնավորմամբ», որ ծնվել է Ադրբեջան կոչվող արհեստածին կազմավորման կողմից այսօր վերահսկվող տարածքում, իսկ Իրաքում ծնված և ապրած Մուհամմադ Ֆիզուլին յուրացվում է միայն այն «փաստարկով», որ գրել է նաև թյուրքերենով։ Այսինքն մի դեպքում գործածվում է միայն տարածքային «փաստարկը», մյուսի պարագայում՝ լեզվականը։

Գրեթե նույնանման պատկեր է տոլմայի և խաշի յուրացման հետ կապված։ Երբ խոսքը գնում է տոլմայի մասին, Բաքվի բարբարոսական վարչախմբի կեղծարարները կիրառում են լեզվական «փաստարկը»՝ թե դրա անվանումն ունի թյուրքական ծագում, մոռանալով այն մասին, թե, օրինակ՝ իրենց խաշնարած նախնիներն ինչպե՞ս պետք է աճեցնեին խաղողի թուփ, կաղամբ և լցոնման համար անհրաժեշտ այլ բանջարեղեն։

Մինչդեռ խաշի յուրացման ժամանակ լեզվական «կռվանն» ամբողջությամբ դուրս է թողնվում, որովհետև ճաշատեսակի անվանումը բնիկ հայկական է՝ հնդեվրոպական ծագման գրաբարյան «խարշ» արմատից, որից աշխարհաբարում ունեք «խաշել», «խաշ», «խաշիլ» և այլ բառաձևեր, որոնք փոխառվել են ադրբեջաներենում՝ xaşlamaq «խաշել», xaş «խաշ», xəşil «խաշիլ» և այլն։

Այստեղ են ասել՝ անամոթաբար յուրացնելուց առաջ գոնե կողմնորոշվե՛ք»,- նշեել է իրանագետը։