Բաքուն սրում է Ռուսաստանի հետ «միջուկային հակամարտությունը»

Այսպիսով, «կովկասի-թաթարստանը», փորձում է «ձուկ բռնել», բայց ոտքերը չթրջել։

Լավ իմանալով, որ Էրդողանն Ուկրաինայի հետ կապված շատ ավելի բարդ խնդիրներ ու նպատակներ ունի, և այդ պատճառով Թուրքիայի նախագահը կաշվից դուրս է գալիս Մոսկվայի և Կիևի միջև «խաղաղարար-միջնորդի» իր դերը կատարելու համար՝ Ի. Ալիևն էլ հետևողականորեն իր դերն է կատարում Արցախում։ Իսկա այդ դերը «ռուս արջին» դրդելն ու զայրացնելն է և ոչ թե «երկրորդ ճակատի բացումը» Ռուսաստանի դեմ, ինչպես շտապել են հայտարարել տարբեր ռուսաֆիլներ և Ռուսաստանի «երկրպագուներ» Ուկրաինայում։ Արցախում Ի. Ալիևը պարզապես «գործիք» է Թուրքիայի, ԱՄՆ-ի և Իսրայելի ձեռքում, որոնց պետք է աջակցել պատերազմի կրակը վառ պահել Ռուսաստանի Դաշնության սահմաններին, հենց այդ պատճառով էլ կովկասյան թաթարները չեն լքել ԼՂՀ Ասկերանի շրջանի Փառուխ գյուղի մոտակայքը և Քարագլուխի բարձունքը։

Ապրիլի 1-ի դրությամբ Լեռնային Ղարաբաղի շփման գծի ողջ երկայնքով հրադադարի պահպանման ռեժիմի էական խախտումներ չեն արձանագրվել, օպերատիվ-մարտավարական իրավիճակը չի փոխվել և շարունակում է մնալ լարված, հաղորդում է ԼՂՀ տեղեկատվական շտաբը։ Քարագլուխ բարձունքի տարածքում թշնամիները շարունակում են մնալ իրենց կողմից իրենց կողմի զբաղեցրած դիրքերում, վերջին մեկ օրվա ընթացքում դիրքային փոփոխություններ չեն եղել։ «Արցախի Հանրապետության իշխանությունները ռուսական խաղաղապահ զորախմբի հրամանատարության հետ միասին և դիվանագիտական ​​ուղիներով շարունակում են հետևողական աշխատանքները՝ ադրբեջանական զորքերը իրենց սկզբնական դիրքերը վերադարձնելու և ռազմաքաղաքական իրավիճակը կայունացնելու ուղղությամբ։ Միաժամանակ Արցախի ՊԲ-ն իրականացնում է իր գործառույթները՝ հետևողականորեն կատարելագործելով պաշտպանական ամրություններն ու մեխանիզմները»,- ասված է հաղորդագրության մեջ։

Հիշեցնենք, որ Քարագլուխը ռազմավարական կարևոր բարձունք է շփման գծի արևելյան հատվածում, որը ԼՂՀ հարակից բնակավայրերի հետ միասին գտնվում է ռուս խաղաղապահների պատասխանատվության գոտում։ Քարագլխի լանջերից մեկը գտնվում է Արցախի պաշտպանության բանակի վերահսկողության տակ։ Եթե ​​անգամ, վերջին տվյալներով, Փառուխ գյուղն արդեն զերծ է կովկասյան թաթարներից, երաշխիք չկա, որ այս գյուղը կմնա հայկական, նախ, ճիշտ է, Քարագլխի հիմնական բարձունքը, ինչպես ԱՀ նախագահ Արայիկ Հարությունյանն է նշել, մեր վերահսկողության տակ է, սակայն մի քանի կարևոր բարձունքներ գտնվում են  թշնամու վերրահսկողությյան տակ։ Երկրորդ, խաղաղ բնակչությանը «ժամանակավոր տարհանել են»։

Եվ այստեղ շատ հարցեր են ծագում, այդ թվում՝ ռուս խաղաղապահների հրամանատարությանն ուղղված։ Օրինակ՝ Ռուսաստանի Դաշնությունն ու նրա խաղաղապահները գիտե՞ն արդյոք, որ Փառուխը և ողջ Ասկերանի շրջանը եղել և մնում են հրադադարի ռեժիմի պահպանումը երաշխավորելու Ռուսաստանի պատասխանատվության գոտին։ Եվ եթե մարտեր են եղել, այդ թվում՝ Խրամորթ գյուղի համար, ուրեմն կովկասյան թաթարների կողմից հրադադարի կոպիտ խախտում է տեղի ունեցել, ինչը չի կասեցվել ռուսական խաղաղապահ զորախմբի կողմից։ Մենք չենք ասում, որ ռուսները պարտավոր էին կրակ բացել թուրքերին սպանելու ու կանգնեցնելու համար։ Բայց կարող էին գոնե կանգնել նրանց ճանապարհին և խոչընդոտել առաջխաղացումը։ Բայց՝ չեն կանգնել: Այլ կողքից լուռ դիտել են: Եվ երկու կողմից էլ զոհեր կան։ Այդպե՞ս է, թե ոչ: Այդպես է: Բայց դրան զուգահեռ մեկ այլ հարց է առաջանում՝ քանի որ ռուս զինվորականները չեն միջամտել (թե ինչու հետո միջամտեցին՝ «երեք օր ուշացումով», առանձին խոսակցություն է…), և քանի որ Արցախի իշխանությունները պատրաստակամորեն նպաստել են հայերի տեղահանությանը Փառուխ գյուղից, ուրեմն, ըստ երևույթին… դա ինչ-որ ներքին դավադրության արդյունք է, ինչպիսիք քիչ չեն եղել կովկասյան թաթարների հետ ազգային դավաճանների և արտատարածաշրջանային խամաճիկների նոր-բոլշևիկյան ռեժիմի իշխանության օրոք։ Այսինքն՝ Փառուխ գյուղի կործանումը կանխորոշված ​​էր Հայաստանի և Արցախի իշխանությունների՝ թշնամու հետ դավադրության հետևանքով, իսկ ռուսներին… ուղղակի տեղեկացրել էին։ Նրանք էլ (այսինքն՝ ռուսները) չեն միջամտել մինչև…

Այս հարցը թողնենք ապագային, թե ինչու են խաղաղապահները միայն մի քանի օր անց մտել արդեն իսկ հայաթափված Փառուխ։ Քարագլուխից ռուսները չեն շտապում դուրս շպրտել կովկասյան թաթարներին։ Այսպիսով, ինքներդ եզրակացություններ արեք:

Սակայն Ի. Ալիևի կլանը ԱՄՆ-ի, Թուրքիայի և Իսրայելի շահերն ու նպատակները սպասարկելուց բացի, փորձում է նաև այլ դերակատարում ունենալ։ Այս տեսանկյունից մեզ հետաքրքրում է Մեծ Բրիտանիայի պառլամենտի զինված ուժերի գծով (չշփոթել այս գերատեսչությունը բրիտանական պաշտպանության նախարարության հետ) պետքարտուղարի տեղակալ Ջեյմս Հեփիի անսպասելի այցը Բաքու։ Ի՞նչ կարող էր «քննարկել» այնտեղ մարտի 30-ին։ Այցի շրջանակներում Հեփին հանդիպել է «կովկասի-թաթարստանի» պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի և արտաքին գործերի նախարար Ջեյհուն Բայրամովի հետ։ Քննարկման հիմնական թեմաներն էին պաշտպանության ոլորտում Մեծ Բրիտանիայի և Ադրբեջանի միջև համագործակցության ընդլայնման հնարավորությունը, Ուկրաինայում տիրող իրավիճակը, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև չլուծված խնդիրները։ Հեփին կքննարկի նաև համագործակցությունը կովկասյան թաթարների հետ ականազերծման ոլորտում (ըստ ամենայնի, Արցախի օկուպացված հատվածում), հայտնել են Բաքվում Մեծ Բրիտանիայի դեսպանատնից։ Հավանաբար, իրականում Հեփին Բաքվում էր, որպեսզի համոզի Ալիևի կլանին բացել «երկրորդ ճակատը» (կարևոր չէ՝ Ռուսաստանի դեմ, թե ընդհանրապես…) և վերսկսել ռազմական գործողությունները Արցախի և Հայաստանի դեմ։ Եվ ի՞նչ: 2000-ականների սկզբից Անգլիան, թեկուզ անուղղակիորեն, մասնակցում էր կովկասյան թաթարների բանակի վերազինմանը և պատրաստմանը, մատակարարում հրթիռներ և այլն։ Մեր երևանաբնակ քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանը ֆեյսբուքյան իր էջում այս առնչությամբ հիշեցրել է. «Մեծ Բրիտանիան նաև ռուս-ուկրաինական պատերազմի գլխավոր հրահրողն էր, երբ քայլեր ձեռնարկեց Ազովի ծովում ռազմաբազա ստեղծելու ուղղությամբ՝ գիտակցելով, որ դա Ռուսաստանի համար կարմիր գիծ էր։ Հիշենք նաև, որ Արցախյան երկրորդ պատերազմում գլխավոր կառավարիչը եղել է նաև Մեծ Բրիտանիան»։

Իհարկե, Թուրքիայի վախկոտ քուրդ-խամաճիկը նման ռիսկի չի գնա։ Բայց միևնույն ժամանակ նա միշտ պատրաստ է «կծել» Մոսկվային։ Եվ ահա՝ զավեշտալի պատկեր. 2022 թվականի մարտի 28-ին «Ռոսիա 1» հեռուստաալիքով հեռարձակվող հաղորդման ժամանակ Ռուսաստանի Պետդումայի պատգամավոր, Պետդումայի տնտեսական քաղաքականության կոմիտեի նախագահի տեղակալ Միխայիլ Դելյագինը բացահայտ կոչ է արել «պատժել» Ի. Ալիևի կլանի լկտի ռեժիմին՝ հենց ԼՂՀ Ասկերանի շրջանում սադրանքի համար․ նա հայտարարեց այդ երկրի էներգետիկ ենթակառուցվածքը և նավթարդյունաբերությունը ոչնչացնելու համար մարտավարական միջուկային զենք կիրառել։ Իսկ մարտի 30-ին Բաքուն գնաց այս «միջուկային հակամարտության» սրմանը. Պետդումայի պատգամավոր Մ.Դելյագինի նկատմամբ հետախուզում է հայտարարվել։ Համենայնդեպս, «կովկասի-թաթարստանի» գլխավոր դատախազությունը այդ օրը հայտարարել է, որ հետաքննություն է տարվում՝ կապված պատգամավոր Մ. Դելյագինի վերջին հայտարարությունների հետ։ «2022 թվականի մարտի 29-ին Միխայիլ Դելյագինը որպես մեղադրյալ ներգրավվել է Քրեական օրենսգրքի վերոնշյալ հոդվածներով և Ինտերպոլի միջոցով հայտնվել միջազգային հետախուզման մեջ՝ կալանավորումն ընտրելով որպես խափանման միջոց»։ Բացի այդ, հարցումներ են ուղարկվել մի շարք գործընկեր պետությունների իրավասու մարմիններին՝ ապահովելու մեղադրյալի անհապաղ կալանավորումը՝ այդ երկրների տարածք մուտք գործելու դեպքում և Բաքվին արտահանձնելու։ Ներկայումս քրեական գործով ինտենսիվ քննչական գործողությունները շարունակվում են։

Դժվար թե Մոսկվան անտեսի Թուրքիայի խամաճիկի և արցախահայության դեմ բոլոր պատերազմների արտատարածաշրջանային այլ «մոդերատորների» նման հարձակումը։ Արձագանքելու է ոչ միայն ինքը՝ Մ. Դելյագինը, որը երբեք խոսքի ման չի գալիս, այլև կարձագանքեն Ռուսաստանի Դաշնության շատ բարձրագույն պետական ​​մարմիններ և վարչակազմեր՝ սկսած Պետդումայի ղեկավարությունից, որի անդամ է ինքը՝ Մ. Դելյագինը։ Դե ինչ, այս քայլով Ի. Ալիևը նմանվել է շատ «քաղաքական ծաղրածուների», ինչպիսիք են Մ. Սահակաշվիլին, Վ. Զելենսկին, Ն. Փաշինյանը և այլք…

Շարունակենք հետևել իրադարձություններին։

Սերգեյ Շաքարյանց