Իրանի հետ կապված կարևոր իրադարձությունները. «Հենակետ»
«Հենակետ» վերլուծական կենտրոնը ամփոփել է նախորդ շաբաթվա ժամանակամիջոցում Իրանի հետ կապված կարևոր իրադարձությունները:
Իրանի ռազմական ոլորտի վերաբերյալ իրադարձություններ
- Իրանական արտադրության կամիկաձե «Շահեդ» անօդաչու թռչող սարքերը, որոնք Ռուսաստանը օգտագործում է Ուկրաինայում, շարունակում են խնդիր մնալ Ուկրաինայի Զինված ուժերի ռազմաօդային ուժերի համար հայտնել է ստորաբաժանման խոսնակ Յուրի Իգնատը։ Նրա խոսքով՝ Ռուսաստանը գիշերը միտումնավոր «Շահեդներ» է արձակում, որպեսզի ուկրաինական զորքերը դրանց վրա զենիթային հրթիռներ ծախսեն։ Խնդիրն այն է, որ ուկրաինական հակաօդային պաշտպանության համակարգը սպառվի, ինչպես նաև ռուսական ուժերը կարող են պարզել, թե որտեղ են գտնվում ուկրաինական ՀՕՊ համակարգերը և խոցել դրանք նավերից կամ ինքնաթիռներից։
- Իրանն օգտագործում է չինական մասեր՝ Ռուսաստան անօդաչու սարքերի մատակարարումն արագացնելու համար։ Ապրիլին Ուկրաինան խոցել էր իրանական կամիկաձե անօդաչու թռչող սարք, որն օգտագործում էր ռուսական բանակը։ Արեւմտյան հետազոտողները ուսումնասիրել են խոցված անօդաչու թռչող սարքը եւ պարզել, որ մասերի մի մասն արտադրվել է Չինաստանում, գրում է The Wall Street Journal-ը։ Հրատարակության տվյալներով՝ Չինաստանից մատակարարումների շնորհիվ Թեհրանն արագացրել է անօդաչու թռչող սարքերի արտադրությունն ու դրանց առաքումը Ռուսաստան։ Այժմ Իրանին ընդամենը երեք ամիս է պահանջվում անօդաչու թռչող սարքեր ստեղծելու և արտահանելու համար։ WSJ-ի, ցույց է տալիս, որ Պեկինը Իրանին մատակարարում է անօդաչու սարքերի բաղադրիչներ։ Դա տեղի է ունենում չնայած ԱՄՆ-ի ջանքերին՝ խաթարելու Թեհրանի համար մասերի մատակարարման համաշխարհային շղթան:
- «Սիմուրղ» կասետային ռումբը իրանական արտադրության առաջադեմ զենքերից է, որը համեմատաբար մեծ վնաս է հասցնում ցածր բարձրությունից հարձակվելու դեպքում։ Այս ռումբը պարունակում է 147 ռումբ՝ յուրաքանչյուրը մեկ կիլոգրամ քաշով։ Ռումբի կորպուսը բեկորային է, ինչը բարձրացնում է դրա արդյունավետությունը զրահապատ և անզրահ թիրախների նկատմամբ։ Բացի այդ, վրանային լիցքի առկայությունը բարձրացնում է ռումբի արդյունավետությունը զրահապատ թիրախների դեմ։ Այս ռումբը կարող է արձակվել բոլոր տեսակի արևելյան և արևմտյան ինքնաթիռներից և ունի 245 սմ երկարություն, 42 սմ տրամագծով և 277 կգ քաշ։
Իրանի ներքաղաքական զարգացումների մասին
- Իրանական SEPAM-ը կփոխարինի SWIFT-ին առևտրային գործարքներում։ Ասիական քլիրինգային միության (ACU) գլխավոր քարտուղարն հայտնել է, որ Իրանի SEPAM ֆինանսական հաղորդագրությունների համակարգը կփոխարինի դոլարի վրա հիմնված միջազգային SWIFT համակարգին հաջորդ ամսից սկսած ACU-ի անդամների միջև առևտրային փոխանակումներում: Իրանի SEPAM-ն ընդունվել է ACU-ի անդամների կողմից որպես ֆինանսական հաղորդագրությունների իրենց ներքին համակարգ, ըստ Fars լրատվական գործակալության շաբաթ օրը հրապարակված զեկույցի: Վեց ամիս կպահանջվի, որպեսզի միության սեփական հաղորդագրությունների համակարգը պատրաստ լինի, և այդ ընթացքում անդամները պետք է փոխարինեն SWIFT-ը SEPAM-ով, որի համար Իրանը կգանձի:
- Իրանի Գենետիկական ճարտարագիտության և կենսատեխնոլոգիայի ազգային ինստիտուտի հետազոտողներին հաջողվել է քաղցկեղի բուժման նոր տեխնոլոգիա մշակել։ Գենետիկական ճարտարագիտության և կենսատեխնոլոգիայի ազգային գիտահետազոտական ինստիտուտի հետազոտողներին հաջողվել է ստեղծել մի տեսակի բջիջ, որը կոչվում է «XAR T-lymphocytes», որը կարող է օգնել քաղցկեղի բուժմանը։
- Իրանում հայտնաբերվել է տարածաշրջանի ամենամեծ պղնձի հանքը։ Այս հանքավայրը Մերձավոր Արևելքում իրանցի գիտնականների կողմից հայտնաբերված պորֆիրի պղնձի ամենամեծ հանքավայրն է:
- Ռեշտ-Աստարա երկաթգիծը կկառուցեն երկու ընկերություններ՝ ռուսական և իրանական։ Իրանի ճանապարհների և քաղաքաշինության նախարար Մեհրդադ Բազրպաշը Սանկտ Պետերբուրգի միջազգային տնտեսական համաժողովի շրջանակում խոսել է Ռուսաստանի և տարածաշրջանի երկրների հետ համագործակցության մասին։ Ռեշտ-Աստարա երկաթգիծը կկառուցեն երկու ընկերություններ՝ ռուսական և իրանական։ Ռուսաստանի Դաշնության տրանսպորտի նախարարությունը ներկայացրել է իր ընկերությունը, իսկ Իրանի ճանապարհների և քաղաքաշինության նախարարությունը՝ իր. Իրանի և Ադրբեջանի միջև «քաղաքական թյուրիմացությունները» Հյուսիս-Հարավ տրանսպորտային միջանցքի երկայնքով չեն ազդի նախագծի իրականացման վրա.
- ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպություն (FAO). հայտնել է, որ Իրանը դարձել է աշխարհում ցորենի 13-րդ, բրնձի 13-րդ և Ասիայում մսի 11-րդ արտադրողը, ինչպես նաև կաթնամթերքի խոշորագույն արտահանողը։
Տարածաշրջանային ծրագրերի մասին
- Իրանի ԱԳՆ-ը հաստատել է, որ Թեհրանը բանակցություններ է վարում ԱՄՆ-ի հետ միջնորդների միջոցով։
- Նեթանյահուն հաստատել է միջուկային ծրագրի շուրջ ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև շփումների առկայությունը։ Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն երեքշաբթի օրը Կնեսետի միջազգային հարաբերությունների և պաշտպանության կոմիտեի նիստի փակ մասում հայտնել է, որ ԱՄՆ-ն ու Իրանը միջուկային ծրագրի շուրջ անուղղակի բանակցություններ են վարում։ Դրանք, ըստ նրա, ազդում են արտերկրում իրանական ակտիվների ապասառեցման վրա՝ ուրանը 60%-ից բարձր չհարստացնելու Իրանի պարտավորության դիմաց: Այս մասին հայտնում է իսրայելական Walla պորտալը՝ հղում անելով հանդիպմանը մասնակցած Կնեսետի հինգ անդամների։
- Նախագահ Ռաիսին Լատինական Ամերիկա կատարած այցից հետո Իրանը և Վենեսուելան ստորագրել են տարբեր ոլորտներում, այդ թվում՝ պաշտպանության նախարարության միջև համագործակցության 19 փաստաթուղթ։
- Իրանը և Սաուդյան Արաբիան կսկսեն ռազմական համագործակցություն։ Ռուսական «Իզվեստիա» թերթը, մատնանշելով Թեհրանի և Էր-Ռիադի հարաբերություններում առաջընթացը, նշել է, որ համատեղ ռազմածովային դաշինքի ստեղծումից հետո Իրանի և Սաուդյան Արաբիայի միջև ռազմական համագործակցությունը կլինի։
- Գերմանիան հինգ տարի անց վերսկսեց նավթի ներկրումն Իրանից՝ չնայած ԱՄՆ-ի գործող պատժամիջոցների ռեժիմին, որն արգելում է Իրանի հետ էներգետիկ առևտուրը։ Եվրոստատի տվյալներով՝ այս տարվա մարտին Բեռլինը Իրանից ներկրել է 69737 տոննա հում նավթ։ Գերմանիան վերջին անգամ Իրանից 10 հազար տոննա հում նավթ կամ նավթամթերք է ներմուծել 2018 թվականի հոկտեմբերին։
- ԵԱՏՄ-ի և Իրանի միջև ազատ առևտրի համաձայնագրի ստորագրումը կվերականգնի իրանական ապրանքների 99%-ի մաքսատուրքերը։ Այս մասին հայտարարել է Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի առեւտրի հարցերով նախարար Անդրեյ Սլեպնեւը։ Մայիսին Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովն ավարտել է Իրանի հետ ազատ առևտրի գոտու մասին համաձայնագրի բոլոր դրույթների քննարկումը և անցել համաձայնագրի վերջնական փուլին։ Փաստաթուղթը նախատեսվում է ստորագրել 2023 թվականի ընթացքում։
- Ռուսաստանի տրանսպորտի նախարարը հայտարարել է, որ 7200 կմ երկարությամբ երկաթուղային, ջրային և ավտոմոբիլային տրանսպորտային համակարգը կփոխարինի նախկին երթուղին, որը հատում էր Եվրոպան և Սուեզի ջրանցքը՝ անցնելով Ադրբեջանի, Իրանի և Հնդկաստանի միջով: Այս երթուղու միայն որոշ հատվածներ են ներկայումս գործում: Իրանն ու Ռուսաստանը պայմանավորվել են երկաթուղային գիծ ավելացնել այս երթուղու վրա, և Ռուսաստանը նախատեսում է ներդնել ավելի քան 3 միլիարդ դոլար այս ճանապարհին։
- Al-Arabiya-ն հայտարարեց իրանա-եգիպտական կոմիտե ստեղծելու մասին՝ հարաբերությունները վերականգնելու համար։
- Կուբան պատրաստ է համագործակցել Իրանի հետ պատվաստանյութերի արտադրության ոլորտում. Կուբա կատարած այցի ժամանակ նախագահ Իբրահիմ Ռաիսին այցելել է Հավանայի Կենտրոնական պատվաստանյութերի գործարանի (CIGB) արտադրական գիծ, որտեղ հանդիպել և զրուցել է այս գործարանի ղեկավարների հետ:
- Իրանի և Ուզբեկստանի պաշտոնյաները քննարկում են երկկողմ առևտրային փոխանակման արժեքը մինչև 1 միլիարդ դոլար բարձրացնելու հարցը: Ուզբեկստանի Հանրապետության ներդրումների, արդյունաբերության և առևտրի նախարարը հայտարարել է Թեհրանի և Տաշքենդի միջև 1 միլիարդ դոլարի առևտրաշրջանառության հասնելու ճանապարհային քարտեզի տրամադրման մասին։
- Էրդողանը հայտնել է, որ Զանգեզուրի միջանցքի հետ դժվարությունները կապված են ոչ թե Հայաստանի, այլ Իրանի հետ։
