ՀՀ-ում մոտ 90 000 մարդու պատրաստվում են պատվաստել անվտանգության առումով առնվազն կասկածելի ու ցածր արդյունավետության պատվաստանյութով

«Հայաստանի Հանրապետության իմունականխարգելման ազգային փորձագիտական խորհրդատվական հանձնաժողովն» իր 2021թ. հունվարի 15-ի նիստի արձանագրությամբ առաջարկել է չմերժել COVID-19-ի դեմ բրիտանա-շվեդական «AstraZeneca» ընկերության պատվաստանյութի ձեռքբերումը:

«ՀՀ առողջապահության նախարարություն» անվամբ հանդես եկող մարմինը, որը, ըստ էության, համաձայնել է «AstraZeneca» ընկերության պատվաստանյութի ձեռքբերմանը, այս մասին տեղեկատվությունը  հանրությանը, չգիտես ինչու, ներկայացրել է 5 օր հետո` հունվարի 20-ին, ընդ որում, բովանդակային էական խմբագրում կատարելով:

Ահավասիկ. խորհրդատվական հանձնաժողովն առաջարկել է «Չմերժել AstraZeneca ChAdOx1-S-ի պատվաստանյութը…», իսկ «ՀՀ առողջապահության նախարարություն» կոչվածը հանրությանը ներկայացրել է այսպես. «Որոշվել է չմերժել «AstraZeneca» ընկերության պատվաստանյութի ձեռքբերումը…»:

«ՀՀ առողջապահության նախարարություն» կոչվածի նպատակը, հավանաբար, «AstraZeneca» ընկերության պատվաստանյութով պատվաստման հնարավոր բացասական հետևանքները հետագայում հանձնաժողովի վրա գցելն է (մոտավորապես այսպես` դե իրենք են որոշողն եղել), քանի որ առաջարկելու և որոշելու միջև բովանդակային էական տարբերություն կա:

Հանձնաժողովի նիստի արձանագրության համատեքստից ելնելով, կարելի է եզրակացնել, որ «AstraZeneca» ընկերության պատվաստանյութը ձեռքբերելու առաջարկության հեղինակը հանձնաժողովի նախագահ, ՀՀ առողջապահության նախարարության Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոնի գլխավոր տնօրենի տեղակալ Գայանե Սահակյանն է եղել, հետո այն արդեն վերածվել է «Իմունականխարգելման հարցերով հանրապետական խորհրդատվական փորձագիտական հանձնաժողովի» և նիստին հրավիրված փորձագետների առաջարկի, ապա նախարարության կողմից ներկայացվել իբրև որոշում` «Որոշվել է…»:

Ընդգծենք, որ «AstraZeneca»-ի պատվաստանյութը, որը նախատեսվում է գնել, ամենևին էլ փոքր խմբաքանակի չէ: Այն պաշտոնապես նախատեսված բնակչության 3%-ի համար, այսինքն, հաշվի առնելով ՀՀ բնակչության թվաքանակի վերաբերյալ պաշտոնական տեղեկատվությունը, մոտ 90 000 մարդու համար: Հանձնաժողովի նիստի արձանագրության համաձայն` առաջարկվել է «Չմերժել AstraZeneca ChAdOx1-S-ի պատվաստանյութը՝ հաշվի առնելով, արժեքի մատչելիությունը, վաղ ժամկետում հասանելիությունը» («մատակարարումը 2021թ. մարտ ամսին»), այսինքն` սա է հիշյալ ընկերության պատվաստանյութի գնմանը նախապատվություն տալու պաշտոնական պատճառաբանությունը:

Յուրաքանչյուր ողջախոհ մարդ, անշուշտ, հասկանում է, որ կարևորը միայն պատվաստանյութի արժեքի մատչելիությունը և վաղ ժամկետում հասանելիությունը չէ, մանավա՛նդ, որ չկա որևէ հիմք այս կասկածելի շտապողականության համար. ՀՀ-ում COVID-19-ի հետ կապված համաճարակային իրավիճակը, ի տարբերություն 2020թ. առկա իրավիճակի, անհամեմատ բարելավվել է, քանի որ բնակչության գերակշիռ մասն արդեն վարակվել է (նրանց մի մասի մոտ ախտանշաններն եղել են չնչին կամ ընդհանրապես չեն արտահայտվել), հետևաբար բնական իմունիտետ է ձեռքբերել:

Պատվաստանյութի արժեքի մատչելիությունից ու վաղ ժամկետում հասանելիությունից շատ ավելի կարևոր են դրա անվտանգությունը և արդյունավետությունը: Իսկ «AstraZeneca»-ի պատվաստանյութն արդյոք համապատասխանում է այս չափանիշներին: Միանգամից պատասխանենք` ո՛չ:

Ինչպես ավելի վաղ տեղեկացրել ենք, Իրանն անվտանգության նկատառումներով հրաժարվել է «AstraZeneca»-ի պատվաստանյութից: Ավելին. վերջինիս ցածր արդյունավետությունը, որի վերաբերյալ նորանոր տեղեկություններ են ի հայտ գալիս, անվիճելի փաստ է:

Արթուր Հովհաննիսյան