Հայկ Մամիջանյանի արձագանքը ԵԽ-ում ադրբեջանական պատվիրակության անդամի ելույթին
Հայկ Մամիջանյանի արձագանքը Եվրոպական Խորհրդարանում անցկացվող Եվրանեսթ խորհրդարանական վեհաժողովի հանձնաժողովների հանատեղ նիստի ժամանակ ադրբեջանական պատվիրակության անդամի ելույթին.
«Ինձ թվում էր՝ ամենինչ արդեն լսել եմ ու տեսել եմ, բայց լսել, թե ինչպես է Ադրբեջանի պատվիրակությունը փորձում ապացուցել, որ այն, ինչ հենց այս շենքում ընդունվել է Եվրոպական խորհրդարանի կողմից, սուտ է, ինձ համար նորություն էր։
Ադրբեջանի պատվիրակությունը կարդում է միջազգային դատարանի դատական որոշումը և մեկնաբանում այնպես, ինչպես ցանկանում է։ Սա նույնպես ինձ համար նորություն էր։
Ինչպես հասկացա, դուք (Ադրբեջանի պատվիրակությունը) սիրում եք թվային օրինակներով խոսել։ Ես էլ մի թիվ կասեմ։ Այն, ինչի մասին ես խոսելու եմ, տեղի է ունեցել մոտ մեկ ամիս առաջ։ Միայն 60 մարդ մահացել է Լեռնային Ղարաբաղից Հայաստան տանող ճանապարհին։ Եվ սա Ադրբեջանի ներկայացուցիչների պատկերացումներով տեղի է ունեցել ոչ թե այն պատճառով, որ այդ մարդկանց բռնի տեղահանել են, այլ որովհետև այդ մարդիկ ինքնակամ ցանկացել են տեղափոխվել։ Այսինքն, մարդկանց չեն ստիպել փախնել Հայաստան, բայց չգիտես ինչպես 60 մարդ զոհվում է այդ ճանապարհին։ Ես չեմ կարծում, որ այդ գործողությունը կամավոր որոշման արդյունք էր։
Ինչ վերաբերում է այն մարդկանց, ովքեր «90-ականներին եկել են ապրելու Լեռնային Ղարաբաղում՝ Արցախում», ապա հիշեցնեմ, որ հայերը դարեր շարունակ են այդտեղ ապրել։ Եվ դուք (Ադրբեջանի պատվիրակությունը) դրա մասին հոյակապ գիտեք։
Ինչ վերաբերում է ՄԱԿ առաքելությանը… ես չեմ վախենա ասել, որ դա ամոթալի պատվիրակություն էր՝ բաղկացած ո՞ր երկրներից՝ Թուրքիա, Պակիստան՝ մի երկիր, որը պաշտոնապես չի ճանաչում Հայաստանը որպես պետություն, և այլն։
Ինչ վերաբերում է ՄԱԿ-ի 4 բանաձևերին. կրկին հիշեցնեմ, որ այդ 4 բանաձևերը վերաբերում էին 90-ականների հակամարտությանը և ընդհանուր ոչինչ չունեն հակամարտության կարգավորման հետ, Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի հետ, ինչպես նաև Հայաստանը որևէ պարտավարություն չունի ՄԱԿ-ի այդ բանաձևերով՝ բացի մեկից՝ օգտագործել իր ազդեցությունը Լեռնային Ղարաբաղի իշխանությունների վրա՝ դադարեցնելու համար ռազմական գործողությունները։ Եվ Հայաստանն իր այդ պարտականությունը կատարել է:
Դուք (Ադրբեջանի պատվիրակությունը) խոսում էիք Ադրբեջանում մարդու իրավունքներից, սակայն ես կարող եմ գործընկերներին հետաքրքիր ընթերցանության նյութեր տրամադրել, որոնք կազմվել են ԱՄՆ Պետական դեպարտամենտի, Եվրոպական խորհրդարանի, եվրոպական այլ կառույցների կողմից, որոնցում գունագեղ ներկայացված է, թե Ադրբեջանում ինչ վիճակ է մարդու իրավունքների համատեքստում։
Խոսելով բռնի տեղահանվածներին Հայաստանի աջակցության մասին՝ նշեմ, որ այժմ ավելի քան 100.000 բռնի տեղահանված կա Հայաստանում։ Ես նույնիսկ չեմ ուզում ներկայացնել այդ ընտանիքների, երեխաների ողբերգությունը, որ այս պահին տեղի է ունենում։ Դուք (Ադրբեջանը) ավելի քան 9 ամիս շրջափակված էիք պահում Լեռնային Ղարաբաղը՝ Արցախը, որից հետո ձեր կողմից իրականացրած ռազմական ագրեսիայի հետևանքով ավելի քան 100.000 մարդ ստիպված էր բռնի տեղահանվել Հայաստան։ Ես կկրկնեմ այդ թիվը՝ ավելի քան 60 մարդ մահացել է այդ բռնի տեղահանման ճանապարհին։ Իհարկե, Ադրբեջանի պատվիրակությունը հիմա կրկին կգրանցվի՝ հավելյալ ելույթ ունենալու և նոր «փաստեր» ներկայացնելու համար, բայց այդպես կոչված փաստերին ի պատասխան՝ ես սիրով մեր բոլոր գործընկերներին հրավիրում եմ Հայաստան՝ տեսնելու այդ մարդկանց և լսելու, թե ինչի միջով են նրանցից յուրաքանչյուրը ստիպված եղել անցնել։ Ես նույնիսկ չեմ ներկայացնի մարդկանց սպանությունների, խոշտանգումների, կանանց բռնաբարությունների փաստեր ու լուսանկարներ: Չեմ կարծում, որ այժմ դրա տեղն ու ժամանակն է։ Բայց այն, ինչ գրված է այս քննարկվող զեկույցում, միայն փաստագրումն է այն ամենի, ինչ տեղի է ունեցել այս տարի։ Եվ մի օր Ադրբեջանը ստիպված է լինելու պատասխան տալ այդ ամենն անելու համար։»