Թշնամու գնդապետ. «Հայկական կողմի պարտության պատճառները պետք է փնտրել ոչ թե պատերազմի, այլ քաղաքականության մեջ»…

Շատերն արդեն գիտեն կովկասյան թաթար սպայի խոստովանությունների մասին… Ցավոք սրտի, Հայաստանում հիմա այնքան էլ շատ չեն ադեկվատ ու խելամիտ մարդիկ, որպեսզի հույս ունենանք, թե գոնե հիմա գլխի կընկնեն, կհասկանան:

Մենք ոչինչ չենք հորինում, yerkir.am կայքը տեղեկությունը փոխանցել է ընդդիմադիր կովկասյան-թաթարական Meydan TV-ից: Ի՞նչ բացահայտեցին կովկասյան թաթարներն իրենք։ Եվ ահա թե ինչ. Հայաստանն ամեն ինչ ուներ՝ և զենք, և զինամթերք՝ ՄԻՆՉԵՎ իջանցի Փաշինյանի «ՀԱՅՏՆՎԵԼԸ»: Նշված ընդդիմադիր կովկաս-թաթարական ռեսուրսը հեռարձակվում է Գերմանիայից․ Բաքվում նրանց երևի ռազմաճակատ կքշեին՝ թողնելով ռումբերի տակ։ Կամ նրանք կզոհվեին «ավտովթարից»։ Կամ էլ ուղղակի 6-7 տարով բանտ կնստեցնեին… «հայերի օգտին լրտեսելու համար»։ 1991 թվականից հետո կովկաս-թաթարստանի պատմության մեջ նման բան երբևէ չի՞ եղել։ Եղել է և բազմիցս…

Ձայնագրությունը վերաբերում է 2020 թվականին 1-ին բանակային կորպուսի հրամանատարի տեղակալ Բաբեկ Սամիդլիին, օկուպանտ, որը նոյեմբերի 23-ին օկուպացված Մատաղիսում ականի վրա պայթել է: Ձայնագրությունն արվել է Սամիդլիի մահից մի քանի օր առաջ: Պատկերացրեք՝ նույնիսկ այս բավականին բարձրաստիճան կովկասյան թաթար զինվորականը նշում է, որ Իլհամ Ալիևի զորքերը իրականում պատրաստ չէին 44-օրյա պատերազմին, որ հայկական զորքերը ունեին 30 տարվա պաշտպանական համակարգ, անհրաժեշտ զենք-զինամթերք, ուստի հայկական կողմերի պարտության պատճառները պետք է փնտրել ոչ թե պատերազմի, այլ քաղաքականության մեջ։ Այս ձայնագրությունը կարևոր է նաև սեփական բանակի նկատմամբ հայ հասարակության վստահության բարձրացման առումով՝ չնայած Հայաստանի իշխանությունների կողմից հայկական զինված ուժերը ոչնչացնելու և վարկաբեկելու մշտական ​​քայլերին։ Այս նյութում մենք չենք կարողանում ամեն ինչ փոխանցել, անգամ yerkir.am կայքը ներկայացրել է այս գրառումը կրճատված տեսքով։

Բայց մենք ուզում ենք որոշ բաներ հանձնել մեր կայքի ռուսալեզու ընթերցողների դատին։ Եվս մեկ անգամ կրկնենք՝ այն ամենը, ինչ հիմա հրապարակում ենք, ասել է օկուպանտ Սամիդլին… «Գեներալ-լեյտենանտ Այազ Հասանովը (պատերազմի ժամանակ Ադրբեջանի գլխավոր շտաբի պետի տեղակալ, օպերատիվ վարչության պետ) մեծ ճնշում է գործադրել մեզ վրա,- Սամիդլին վկայություն է տվել դեռ կենդանության օրոք։- Նա ստիպում էր մեզ ավելի քիչ տեղեկություններ ցույց տալ թշնամու մասին։ Մինչդեռ նրանք գերագույն հրամանատարին զեկուցում են, որ մենք հասել ենք (քանակական) գերազանցության և պատրաստ ենք պատերազմի։ Սակայն կորպուսի հրամանատարներն ասացին, որ 140 տանկով չենք կարող գնալ 140 տանկի դեմ։ 140 տանկի դեմ ես պետք է գնամ 250 տանկով։ Մեզ էլ ասին, որ քիչ ցույց տանք։ Մեր հրամանատարը նույնպես չցանկացավ դա անել, նրանք (Հասանովը) սկսեցին վիրավորել նրան։ «Տակդիր հագիր, վախկոտ»։ Նա նաև ասաց. «Ես վախկոտ չեմ, ես պրոֆեսիոնալ զինվոր եմ. Եթե ​​հարձակվեմ, պետք է եռակի առավելություն ունենամ, որ զինվորներս շատ չզոհվեն»։ Ես 6 գումարտակով հարձակվել եմ 9 գումարտակի դեմ, բայց այդպես չպետք է լիներ։ Որովհետև երբ պարտվում ես, թուլանում ես։ Հակառակորդը գտնվում է պաշտպանական դիրքում և ունի 30 տարվա պաշտպանական համակարգ։ Հակառակորդի թիվը թերագնահատվել է նաև օգոստոսին՝ Թովուզի դեպքերի ժամանակ (2020թ. հուլիսյան բախումներ Տավուշում), ՊՆ հաղորդագրություններում»։

«Եթե ​​թուրքերը չգային… Թուրքերը եկան, նա ոչինչ չկարողացավ ասել»,- շարունակեց Սամիդլին։- Ի՞նչ էր պատրաստվում ասել։ Բախտիյար փաշան (նկատի ունի Ադրբեջանում թուրքական զորքերի հրամանատար Բախտիյար Էրսոյին, թուրքական ցամաքային զորքերի օպերատիվ հրամանատար, գեներալ-մայոր) կգնա Էրդողանին կասի, նա էլ կասի՝ եղբայր, քեզ սո՞ւտ են ասում, ինչ է: Նրանից հետո եկավ «Բայրաքթարը» (ԱԹՍ)։ Եթե ​​Բայրաքթարը չգար, չէինք կարողանա առավելության հասնել։ Մենք կձախողեինք հարձակման ժամանակ»…

Եվս մեկ նկատառում, որով հիանալի բացահայտում է Փաշինյանի  և «փաշիստների» ստերը, թե «մենք զենք չունեինք», «մեր զենքերը վատն էին և/կամ հին»։ Կովկասյան–թաթար գնդապետը, թեկուզև արդեն մեռած, հերթական անգամ մեղադրում է «Հայաստանի իշխանությանը» ստելու մեջ: Հարցին, թե ինչու պատերազմը տևեց 44 օր, գնդապետ Սամիդլին պատասխանում է. «Գլխավոր պատճառներից մեկը հրետանային կրակի գերակայությունն էր։ Թշնամու մոտ էր այն։ Որովհետև մենք շատ Դ30-Դ44 ունեինք, դրանք 15 կմ էին խփում։ Բայց թշնամին ուներ Դ20, որը 30 կմ էր խփում։ Ինձնից թնդանոթները 15 կմ առաջ էր տեղակայում, ես արկը լիցքավորում ու չէի կարողանում նրան խփել, իսկ ինքը ինձնիցն 15 կմ հետ էր խփում։  Իմ դիվիզիոնները նույնպես։ Եվ դա դանդաղեցնում էր իմ հարձակումը։ (Պատերազմի) Երկար ձգվելու հիմնական պատճառներից մեկն այս էր։ Ամենամեծ պատճառն այն էր, որ նրանք (ադրբեջանցի գեներալները)… հարվածային գումարտակներ, լեռնային դեսանտային բրիգադներ չէին պատրաստել։ Միայն հետևակ էին պատրաստել։ Հետևակն էլ ինչ պետք է աներ այս տարածքում։ Հատուկ զորքեր են պետք լեռներում, անտառներում կռվելու համար։ Իմ բանակային կորպուսում մեկ հետախուզական գումարտակ ունեի՝ 300 անդամով։ Այն ունի նաև երկու ստորաբաժանում՝ հատուկ նշանակության։ Անհրաժեշտ էր քանակն ավելացնել։ Ինչքան առաջարկներ էինք գրել, մասնավորապես ապրիլյան բախումներից հետո… հարվածային գումարտակներ են մեզ պետք։ Թող իմանան լեռնային հատվածում կրակել, կռվել։ Մեզ դա չտվեցին։ Չթույլատրեցին անձնակազմին սովորեցնել դա։

Եվ այսպես շատ ապացույցներ կան: Այդ թվում՝ մոբիլիզացիայի ժամանակ խաբեության, կովկասյան-թաթարական բանակում տիրող ընդհանուր քաոսի մասին։ Թուրքերի մասին… Այսինքն՝ Թուրքիայի մասնակցության մասին։ Դիպուկահարների վատ պատրաստվածության մասին – անթաքույց նախանձով խոստովանում է գնդապետը․ «Հայաստանն ունի դիպուկահարների երկու դպրոց»: Այն մասին, թե ինչպես են «Խախոլ» (ուկրաինացի) դիպուկահարները կռվում կովկասյան թաթարների համար… Եվ շատ ավելին: Այդուհանդերձ, բերենք ևս մեկ հատված հանգուցյալ Սամիդլիի խոստովանություններից: «Մենք սաղավարտներ չունե՞նք» հարցին նա պատասխանել է. «Զրահաբաճկոններով 62 տոկոսով էինք ապահովված, կապի սարքավորումներ՝ 49 տոկոսով, 51 տոկոսը կապի սարքավորումների պակաս ուներ։ Կռվից 3 օր առաջ Տ-55 տանկեր էին ուղարկել։ Ոչ մեկը կապի սարք չուներ։ Տանկը տանկի հետ չէր կարողանում կապ ապահովեր։ Այսինքն մենք այս կերպ ենք հաղթել։ Մեծ դժվարություններով։ Նրանց նպատակը (նկատի ունի ադրբեջանցի բարձրաստիճան զինվորականների) պարոն նախագահի կամքը կոտրելն էր և Ղարաբաղը հանձնել, թե իբր նրա ուժերը չբավականացրեց։

GPS սարքից կորպուսում 7 հատ կար, նվազագույնը 100 հատ էր պետք, ամեն հրամանատար պետք է ունենա։ Գնացիր լեռ, անտառ, պետք է կորդինատներ տաս և հրետանային աջակցություն ուզես։ Բայց չկա…Սովորական սարք է GPS-ը, աշխարհի բոլոր բանակներում կան, իսկ մեր 20 հազարանոց կորպուսում 7 հատ է»։

Ահա թե ինչպիսի թշնամու են մեր ներքին թշնամիները հանձնել են Հադրութը, Շուշին, Արցախը, հանձնում են Հայաստանը… Թող ոչ ամբողջությամբ, բայց հանձնում են, միայն հիշենք Սև լիճը և Ջերմուկի մոտ տիրող աղետալի վիճակը։ Բոլոր գերիշխող բարձունքներն այժմ թշնամու ձեռքում են, իսկ Երևանում նստած «խաղաղության ջատագովները» մատը մատին չեն զարկում։

Պարզվում է, որ մեր «նախկինները» պատրաստել են ՄԱՐՏՈՒՆԱԿ և նույնիսկ հանդուգն  ԲԱՆԱԿ, որն ուներ այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ էր զինվորական համազգեստով կովկասյան-թաթարական թափթփուկներին ոչնչացնելու համար։ Անգամ թվարկել, թե ինչ զենք են  «ստացել» «նախկինները»  Հայաստանի համար, իմաստ չունի (ինչը նշանակում է՝ Արցախի Հանրապետության համար էլ…), որոնց վրա տարիներ շարունակ ցեխ է շպրտել թուրքամետ հակահայկական խունտան՝ մեղադրելով անխտիր ամեն ինչում: Ասենք միայն մի բան՝ առանց թվարկելու մեզ հասցված զինատեսակներըն անգամ ԳՈՐԾԱՐԱՆԱՅԻՆ ԳՆԵՐՈՎ (և ոչ թե շուկայական գներով…), որ լուսահոգի Լևոն Մելիք-Շահնազարյանը երևանյան զորահանդեսից մի քանի տարի առաջ, որտեղ Հայաստանի իշխանություններն ամբողջ աշխարհին ցույց տվեցին հայկական զինված ուժերում «Իսկանդեր» կայանքների և հրթիռների առկայությունը, տողերիս հեղինակին որպես գաղտնիք ասել էր, որ Հայաստանն արդեն ունի  այդ զենքը, որի դեմ մինչ օրս ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների ոչ մի բանակ «հակաթույն» չունի։ Իսկ Երևանից մեկ-երկու տգետ խոսում են, ասում են՝ միայն «10 տոկոսով է աշխատել»։ Այո՛, նույնիսկ հենց այն «Սու» ինքնաթիռները, որոնցով Փաշինյանն ու մնացած «փաշիստները» շողոքորթեցին, նախագահ Ս. Սարգսյանի օրոք Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև ստորագրված պայմանագրի արդյունքն է։ Այս «Սու»-ի ձեռքբերման հարցում «հեղափոխականների» արժանիք չկար ու չկա։

Այս ամենի մասին կարելի է շատ երկար խոսել, և արցունք թափել հենց այն պատճառով, որ մեր աչքի առջև ոչնչացվում են հայկական զինված ուժերի մարտունակության մնացորդները։ Այս տողերի հեղինակը շատ լավ հիշում է երևանյան առաջին զորահանդեսը, երբ երկրի ղեկավարությունը որոշեց ցույց տալ աշխարհին, որ Հայաստանում սկսվել է սեփական, հայրենական անօդաչու թռչող սարքերի մշակումը։

Մեր «նախկինները» դավաճաններ չէին, ընդհակառակն, նրանք կարող էին անել այն, ինչ կարող էին, որպեսզի Հայաստանի զինված ուժերի անվտանգության պահանջները, տեխնիկան և մարտունակությունը անընդհատ բարելավվեին…

Եվս մեկ բացահայտում կովկասցի թաթար սպայի խոստովանություններից. թուրք գեներալները անթաքույց (!) վերահսկում էին Ալիևի բանակը։ Սա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ի ողջ դաշինքը գիտեր Թուրքիայի մասնակցության մասին 2020 թվականի պատերազմին, քանի որ բոլոր թուրք գեներալները հաշվառված են Հյուսիսատլանտյան դաշինքի կառույցներում։ Բոլորը,  այդ թվում՝ Բախտիյար Էրսոյը, որի անունը տվել է գնդապետ Սամիդլին։ Եվ ի՞նչ։ ՆԱՏՕ-ի անդամ գոնե մեկ երկիր հե՞տ է պահել թուրքերին: Ո՛Չ։

Ընդ որում, պետք է ասել, որ արցախցի բազմաչարչար հայերի դեմ պատերազմում թուրք գեներալների անմիջական մասնակցության մասին գիտեր ոչ միայն ՆԱՏՕ-ն (ԱՄՆ, Ֆրանսիա, Գերմանիա, Անգլիա, Կանադա և այլն)։ Ցավոք, և մենք դրանում համոզված ենք, այս խայտառակ փաստի մասին գիտեին առաջին հերթին՝ Ռուսաստանի, Իրանի, Չինաստանի ռազմական հետախուզական ծառայությունները։ Եվ եթե Ռուսաստանի «քաղաքականությունը» Թուրքիայի նկատմամբ, կամա թե ակամա, պետք է «զուգակցվի» այն փաստին, որ Ռուսաստանի Դաշնության զինվորականները և թուրքերը «համագործակցում են կարգավորման և խաղաղության հարցում» նույնքան բազմաչարչար Սիրիայում, ապա Իրանի և Չինաստանի չկամությունը՝ միջամտելու և կասեցնելու Թուրքիայի էքսպանսիան և պանթուրքիզմը, բխում է նրանից, որ նրանք շատ լավ գիտեին, որ Հայաստանը գլխավորում են մարդիկ, ովքեր երկար ժամանակ աշխատում են Թուրքիայի և այն համաշխարհային ուժերի համար, ովքեր մտադիր են ոչնչացնել թե՛ Իրանը, թե՛ Չինաստանը՝ առասպելական «Մեծ թուրանի» առջև, որը պատմության մեջ չի էլ եղել։

Հայաստանին ու հայությանը պատուհասած դժբախտության աղբյուրը պետք է փնտրել ոչ միայն արտաքին աշխարհում, այլ առաջին հերթին Հայաստանի ներսում։

Սերգեյ Շաքարյանց