Իրանը համատեղ հարձակողական գործողություն է իրականացրել՝ դեսանտային զորքերի մասնակցությամբ
Եկեք մեկ անգամ ևս ՀՀ քաղաքացիների ուշադրությունը հրավիրենք տարածաշրջանում Իրանի քայլերին: Մինչ ԱՄՆ-ը և Իսրայելը, վախենալով վրեժխնդրությունից (Իրանի կողմից), փորձում են վախեցնել իրանցիներին, Իրանն ինքը հանգիստ և համակարգված ցույց է տալիս, թե ինչպես է իրանական կողմը պատրաստվում դիմակայել իր թշնամիներին: Հունվարի 19-ին Իրանի բանակի ցամաքային զորքերը զորավարժություններ սկսեցին Մակրանի ափամերձ գծի երկայնքով, Օմանի ծոցով, Իսլամական Հանրապետության հարավ-արևելքում: Զորավարժությունները, որոնք ստացել են «Eqtedar 99» («Ուժ-99») ծածկագիրը, մեկնարկել են Իրանի զինված ուժերի օդա-դեսանտային ստորաբաժանումների, հատուկ նշանակության ուժերի և արագ արձագանքման բրիգադների մասնակցությամբ, հայտնում է իրանական «Tasnim News» գործակալությունը: Զորավարժություններին մասնակցող զորքերը նյութատեխնիկական և մարտական աջակցություն են ստանում ռազմաօդային ուժերից և երկրի առափնյա գոտիներում ցամաքային զորքերի առանձին օդային ստորաբաժանումներից: Իրանի ռազմական հրամանատարությունը նշել է, որ զորավարժությունների հիմնական նպատակն է՝ «գնահատել Իրանի ցամաքային զորքերի արագ արձագանքման բրիգադների և շարժական հարձակողական ստորաբաժանումների շարժունակությունն ու հարձակողական ուժը»: Վերջին մի քանի շաբաթվա ընթացքում Իրանի զինված ուժերը մի քանի լայնամասշտաբ զորավարժություններ են անցկացրել ամբողջ երկրում, նշում է «Tasnim News»-ը: 2021 թվականի հունվար ամսվա զորավարժությունների տարբերակիչ առանձնահատկությունը իրանական զորքերի համապատասխան ստորաբաժանումների համատեղ հարձակողական գործողությունն է՝ տարբեր զորատեսակների փոխգործակցության մակարդակի ստուգմամբ:
Ինչպես արդեն հայտնել ենք (տեսակադրերով), «Մեծ մարգարե-15» զորավարժությունների վերջին փուլում Իրանը հաջողությամբ խոցեց և ոչնչացրեց պայմանական թշնամու նավերը՝ օգտագործելով հեռահար բալիստիկ հրթիռներ: Թիրախները խոցվել են 1800 կմ հեռավորությունից, ասել է Թեհրանը: «Մեծ մարգարե-15»-ի առաջին փուլը տեղի է ունեցել Իրանի կենտրոնական շրջանում հունվարի 15-ին՝ բանակի ու Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի (ԻՀՊԿ) հետախուզական-հարվածային անօդաչու թռչող սարքերի ներգրավմամբ: Իսկ անցած շաբաթ Իրանի ռազմածովային ուժերի կողմից Մակրանի ափին և Հնդկական օվկիանոսի հյուսիսում ծովային ուժերի կողմից «Marine Power 99» ծածկագրով ուսումնավարժական զորավարժությունների ընթացքում տեղի ունեցավ մարտական հրաձգություններ: «Ֆաթեհ» («Նվաճող») հայրենական իրանական մշակմամբ սուզանավը փորձարկել է նորագույն տորպեդոները և հաջողությամբ խոցել պայմանական նշանակետը: «Eqtedar 99»-ում բանակի բրիգադային գեներալ Քիումարս Շարաֆիի խոսնակը հայտարարություն է տարածել, ասելով, որ զորավարժությունների առաջին փուլում բանակի 55-րդ օդադեսանտային բրիգադը կատարեց պարաշյուտով ցատկելու գործողություններ և ավարտեց հարձակողական գործողությունների պլանները, հաղորդում է «Mehr News»-ը: Նա ավելացրեց, որ հարյուրավոր դեսանտայինների տեսքով օդային ուժերը վայրէջք են կատարել նշանակված կետերում՝ նախօրոք որոշված գործողության ընթացքում, որում ներգրավված էին մի քանի C-130 ռազմաօդային ուժերի ինքնաթիռներ: Նա նաև նշել է, որ միևնույն ժամանակ իրանցի դեսանտայինները հարձակման են ենթարկել ափի թիրախները՝ օդային զենք և ռազմական տեխնիկա օգտագործելով, ներառյալ մոտոցիկլետները, 107 մմ հրթիռային կայանքները և 23 մմ թնդանոթները զորավարժությունների տարածքում: Զորավարժությունների այս փուլում ցամաքային զորքերի օդային բրիգադի ուժեղ կողմերից մեկն է օդուժի զորքերի կողմից արդիականացված զրահափոխադրիչների օգտագործումը, զանազան զենքերի օգտագործմամբ և աջակցությամբ ներխուժման գործողությունը, ափամերձ տարածքների զավթումը, զրահամեքենաների և կիսածանր զենքի նետումը: Զորավարժություններն անցկացվում են օդադեսանտային ստորաբաժանումների, հատուկ նշանակության ջոկատների և արագ արձագանքման բրիգադների մասնակցությամբ, բանակի գերագույն գլխավոր հրամանատար գեներալ-մայոր Աբդոլռահիմ Մուսավիի, ցամաքային զորքերի գլխավոր հրամանատար, բրիգադային գեներալ Քիումարս Հեյդարիի և այլ բարձրաստիճան զինվորականների ներկայությամբ:
ԱՄՆ-ում վարչակազմի փոփոխությանը նախորդած վերջին շաբաթների ընթացքում փորձագետները նշում էին լարվածության աճը Իրանի և նրա հիմնական աշխարհաքաղաքական և հավանական ռազմական հակառակորդների՝ ի դեմս Իսրայելի, Սաուդյան Արաբիայի և ԱՄՆ-ի, անուղղակի առճակատման բոլոր առանցքային կետերում. լիբանանա-իսրայելական սահմաններում, Գազայի հատվածում, Եմենում, ինչպես նաև անմիջապես Պարսից ծոցում: Տարածաշրջանում խոշոր զինված բախման մեծ ռիսկի հիմնական պատճառը կապում էին Իրանի ԻՀՊԿ «Քոդս» հատուկ ուժերի հրամանատար գեներալ Քասեմ Սոլեյմանիի սպանության առաջին տարելիցի և ամերիկացիների և սիոնիստների կողմից՝ Իրանից որոշ հարվածների ակնկալիքների հետ: Առայժմ կարող ենք ասել, որ չնայած այն հանգամանքին, որ Վաշինգտոնում Դոնալդ Թրամփի փոխարեն այժմ կնստի Ջո Բայդենը, Միացյալ Նահանգները մտադիր չեն ընդունել պարտությունը և ընդունել Իրանի պայմանները: Դա հաստատվում է այն փաստով, որ հունվարի 20-ին ԱՄՆ պետքարտուղարի պաշտոնի թեկնածու Էնթոնի Բլինկենը, ելույթ ունենալով ԱՄՆ Կոնգրեսի Սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովում, ասաց, որ Բայդենը կփորձի Գործողությունների համատեղ համապարփակ ծրագրի (JCPOA, միջուկային ծրագրի վերաբերյալ բազմակողմանի համաձայնագիր՝ 2015-ի հուլիսին ստորագրված) հիման վրա, Իրանի հետ ավելի երկարաժամկետ միջուկային համաձայնագիր, ինչպես նաև Իրանի հետ հարաբերություններում «հրթիռային խնդրի» լուծումներ գտնել և կնքել:
Իսկ Թեհրանը մի քանի օր առաջ նախազգուշացրեց, որ JCPOA փաստաթուղթը չի նախատեսել և չի նախատեսում որևէ բանակցություն հրթիռների վերաբերյալ, Իրանը չի բանակցելու հրթիռների մասին, քանի որ նրա հրթիռային ծրագիրը արտաքին ագրեսորներից զերծ պահելու ռազմավարության կարևոր գործոնն է: Իհարկե, Թեհրանը խոսում է Միացյալ Նահանգների ու Իսրայելի մասին: Այսպիսով, ռազմավարական առումով, Անդրկովկասի (և, հետևաբար, հայերի) համար ոչինչ չի փոխվում. գերտերությունների մասնակցությամբ՝ համաշխարհային զինված բախման սպառնալիքը օրակարգից չի հանվել:
Սերգեյ Շաքարյանց
