Shell-ի մուտքը Հայաստան անհրաժեշտ է դիտարկել լիովին այլ համատեքստում․ Վահե Դավթյան

Էներգետիկ ոլորտի փորձագետ, «Մեկ Հայաստան» կուսակցության անդամ Վահե Դավթյանը գրել է․

«Վերջին շաբաթների իրարանցման մեջ շատերի ուշադրությունից վրիպեց մի շատ կարևոր որոշում, որի մասին հայտարարեցին ՀՀ պսևդո-իշխանությունները: Խոսքն այս աշնանը Հայաստանում նիդերլանդա-բրիտանական Shell ընկերության բենզալցակայանների ցանցի ստեղծման մասին է: Որոշում, որի հիմքում դրված է առավելապես աշխարհաքաղաքական, քան կոմերցիոն նպատակ:

Նախ՝ փարատեմ շատերի մտավախությունները կապված այս գործարքի արդյունքում Հայաստան ադրբեջանական նավթամթերքի ներկրման հետ: Ադրբեջանն ինքն ունի նավթավերամշակման խնդիր, իսկ երկրում գործող միակ նավթավերամշակման գործարանը չի մոդեռնիզացվել 1976 թ.-ից ի վեր: Արդյունքում Ադրբեջանում սպառվող նավթամթերքի զգալի մասը ներկրվում է: Լինելով նավթ արդյունահանող երկիր՝ Ադրբեջանը այդպես էլ չկարողացավ նավթադոլարների հսկայական հոսքն ուղղել սեփական արդյունաբերության զարգացմանը: Առավել ևս չի կարող անել դա այսօր, երբ գտնվում է «հաղթանակի» հսկայական բեռի տակ:

Սակայն դա ամենևին չի նվազեցնում Հայաստան Shell-ի մուտքի ռիսկերն ու վտանգները: Այո, ընկերությունը տարիներ առաջ տնօրինել է ադրբեջանական «Ինամ» նավթագազային հանքավայրի 25%-ը, սակայն վաճառել է սեփական բաժնեմասը ու այսօր Ադրբեջանում գործում է բացառապես ավտոյուղերի սեգմենտում:

Shell-ի մուտքը Հայաստան անհրաժեշտ է դիտարկել լիովին այլ համատեքստում: ՀՀ պսևդո-իշխանությունների վերջին շրջանում ակտիվորեն աշխատում են հայաստանյան էներգետիկ շուկայում ռուսական կապիտալի դիրքերի խարխլման ուղղությամբ, ինչը տեղավորվում ավելի լայն՝ որոշ արևմտյան մայրաքաղաքներում մշակված ռազմավարության մեջ:

Հատկանշական է, որ վերջերս Երևանի ու Վաշինգտոնի կողմից ընդունված ռազմավարական երկխոսության հաստատման մասին հայտարարության մեջ առանցքային տեղ է զբաղեցնում էներգետիկ համագործակցությունը՝ հատկապես միջուկային էներգետիկայի ոլորտում: Ու դա այն պայմաններում, երբ ընդամենը ամիսներ առաջ ռուսական կողմը հայտարարել է Հայաստանում նոր ԱԷԿ կառուցելու մասին ու առհասարակ ավանդաբար հանդիսանում է այս ոլորտում մեր առանցքային գործընկերը:

Նույն տրամաբանության ներքո էլ Հայաստան է բերվում Shell-ը: Վերջինս, ի դեպ, մոտ մեկ ամիս առաջ պաշտոնապես լքեց ռուսաստանյան շուկան՝ վաճառելով բենզալցակայանների ցանցը, վերամշակման գործարանը ու դուրս գալով «Սախալին-2» նախագծից:

Պարզ է, որ մուտք գործելով հայկական շուկա՝ Shell-ը չի համագործակցելու նաև «Ռոսնեֆտի» հետ, որն առայժմ շարունակում է հանդես գալ որպես Հայաստանում բենզինի ու դիզվառելիքի գլխավոր մատակարար:

Սա ոչ այլ ինչ է, քան Հայաստանում Մոսկվայի դիրքերի թուլացմանն ուղղված քայլ: Իսկ թե ինչով կարող է լրացվել Հայաստանից ռուսական գործոնի դուրսմղման արդյունքում ձևավորված վակուումը, կռահում ենք բոլորս»: