Ամերիկայի հայերն ու հույները վրդովված են. Թրամփի վարչակազմը ստորագրել է աղետալի փաստաթուղթ

Դոնալդ Թրամփը իր պաշտոնը թողնելիս բարձրաձայն «շրխկացրել է դուռը», ընդ որում՝ հիմնականում հայ և հույն ժողովուրդների քթերի վրա: Դե, ԱՄՆ հայերը պետք է ուրախ և երախտապարտ լինեն իրենց երկրին և… թուրքերին: ԱՄՆ-ը և Թուրքիան բացահայտորեն ապացուցել են արևմտամետ, ամերիկամետ հայերին, թե ովքեր են իսկապես հայ ազգի թշնամիները, և ովքեր են միշտ դեմ եղել հայերին`Թուրքիայում 1915-23 թթ. Հայոց ցեղասպանության հետ կապված խնդրի շրջանակներում:

Այժմ Միացյալ Նահանգների հայկական և հունական համայնքները, ինչպես նաև մի շարք միջազգային կազմակերպություններ վրդովված են ԱՄՆ և Թուրքիայի միջև Փոխըմբռնման հուշագրի ստորագրմամբ, որը Թուրքիային օրինական իրավունքներ է տալիս (!!!) հսկայական կրոնական և մշակութային ժառանգության, այդ թվում՝ քրիստոնեական ժառանգության, տարածաշրջանի բնիկների և այլ փոքրամասնությունների նկատմամբ: Ինչպես «Նովոստի-Արմենիա» գործակալությանը հայտնել են Ամերիկայի Հայկական ազգային Կոմիտեից (ANCA), այս աղետալի փաստաթուղթը ստորագրվել է Թրամփի վարչակազմի վերջին ժամերին: Համաձայնագիրը ստորագրվել է ի պատասխան Թուրքիայի կառավարության ավելի քան մեկ տարի առաջ ներկայացրած խնդրանքի: ANCA-ն, Հունաստանի ամերիկյան առաջնորդության խորհուրդը, «Ի պաշտպանություն քրիստոնյաներին» կազմակերպությունը (IDC), մշակութային և մարդու իրավունքների մի շարք կազմակերպություններ, այդ թվում՝ Արվեստի թանգարանների տնօրենների ասոցիացիան (AAMD), Մշակութային քաղաքականության կոմիտեն (CCP) և Global Heritage Alliance-ը (GHA), պրոֆեսիոնալ դրամագետների միջազգային ասոցիացիան (IAPN) արտահայտել են իրենց խիստ անհամաձայնությունը դրան:

Ինչպես հայտարարել է ANCA-ի գործադիր տնօրեն Արամ Ամպարյանը, Թրամփի վարչակազմը Թուրքիային օրինական իրավունքներ է տվել տարածաշրջանի բնիկ ժողովուրդների և փոքրամասնությունների, այդ թվում՝ հայերի, հույների, ասորիների, քաղդեացիների, սիրիացիների, արամեացիների, մարոնացիների, հրեաների, քրդերի և այլ ժողովուրդների հսկայական կրոնական և մշակութային ժառանգության նկատմամբ: «Չնայած ANCA-ի, Հունական ամերիկյան առաջնորդության խորհրդի և IDC- ի բողոքներին, Թրամփի վարչակազմը գնաց այս անխոհեմ և անպատասխանատու քայլին՝ քաջ գիտակցելով, որ վերջին երկու դարերի ընթացքում Թուրքիան բացահայտ և համակարգված ոչնչացրել է փոքրամասնություններին՝ պղծելով նրանց սրբավայրերը և ջնջելով նույնիսկ նրանց հիշողությունը իրենց պատմական հին հայրենիքից», – շեշտել է Ամպարյանը:

IDC նախագահ Թուֆիկ Բաակլինին իր հերթին հայտարարել է,  որ այս Փոխըմբռնման հուշագիրը ԱՄՆ կողմից քրիստոնեական մշակութային ժառանգությունը ոչնչացնելու Թուրքիայի քաղաքականության ընդունման խայտառակ խորհրդանիշ է: «Մենք համագործակցելու ենք Բայդենի առաջիկա վարչակազմի հետ՝ ապագայում Թուրքիայի նկատմամբ ԱՄՆ քաղաքականության խստացումը երաշխավորելու համար»,- հայտարարել է նա: Դոկտոր Էլիզաբեթ Պրոդրոմուն, ով 2004- 2012 թթ. աշխատում էր ԱՄՆ միջազգային կրոնական ազատության հանձնաժողովում, համաձայնագիրն անվանել է «ԱՄՆ արտաքին քաղաքականության սյուրռեալիստական ​​պահ»: Նա հայտարարել է, որ մշակութային ժառանգության փորձագետների կողմից ստացված փաստաթղթավորված ապացույցները կասկած չեն թողնում, որ Թուրքիան ամենամեծ վտանգն է ներկայացնում տարածաշրջանի մշակութային ժառանգության համար: Ինչպես հայտնի է, Թուրքիայի հետ մշակութային արժեքների մասին համաձայնագիրը կնքվել է ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի կողմից` համաձայն 1970 թ. Կոնվենցիայի կիրառման մասին ԱՄՆ օրենքի, որը նախատեսում է արգելել և կանխել մշակութային արժեքների ապօրինի ներմուծումը, արտահանումը և սեփականության իրավունքի փոխանցումը:

ANCA-ն նշել է, որ չնայած հուշագրի վերջնական տեքստը չի հրապարակվել, Թուրքիայի խնդրանքը պարունակում է իր տարածքում գտնվող բոլոր դարաշրջանների արվեստի գրեթե բոլոր գործերի` նախապատմականից մինչև նոր ժամանակներ, ԱՄՆ ներմուծման վրա սահմանափակումներ մտցնելու կոչ, հաղորդում է Newsarmenia.am կայքը: Մենք որոշակի պատճառով ամեն տարի անտարբեր ենք դառնում Միացյալ Նահանգների հայերի հայտարարությունների նկատմամբ: Սակայն տեսանք, որ իրականում Ամերիկայի հայկական համայնքն անզոր մարդկանց հավաքույթ է: Եվ դա կոշտ և միանշանակորեն հաստատվել է Երկրորդ արցախյան պատերազմի 44 օրերի ընթացքում, դա հաստատվում է ամեն օր այս պատերազմից հետո, երբ Միացյալ Նահանգների հայերը լուռ հանդուրժում են այն, թե ինչպես է Միացյալ Նահանգները ամեն ինչում սատարել և աջակցում Թուրքիային ոչ միայն Սիրիայի կամ Իրաքի հայերի դեմ, այլև Արցախի Հանրապետության դեմ կատարված հանցագործություններում: ԱՄՆ հայեր, շնորհավորում ենք, ձեր նախագահն ապացուցել է, որ դուք բոլորդ անպիտան եք:

Սերգեյ Շաքարյանց