Աշխարհը «Հայաստանի և հայերի» ժամանակը չունի

2021 թվականին, չնայած Հայաստանին և Արցախին պատած խոր ճգնաժամին, փորձում ենք հետևել համաշխարհային իրադարձությունների զարգացմանը, որոնցից կախված է մոլորակի ճակատագիրը, հետևաբար, նաև մեր հայ ազգի: Եվ կարող են արձանագրել, որ Երկիրը շարունակում է շարժվել դեպի համաշխարհային աղետ:

Մեր հակասական հյուսիսային հարևան-Թուրքիայի աջակիցը, այսինքն՝ Ռուսաստանը, դուրս է գալիս (հետևելով ԱՄՆ-ին) «Բաց երկնքի պայմանագրից»: Ի՞նչ հարցում էր Ռուսաստանը աջակցում Թուրքիային: Մեր Արցախի մասնակի օկուպացման և այն հարցում, որ թուրքերը փաստացի օկուպացնում են Աջարիան, այն հարցում, որ կովկասյան թաթարների կողմից Արցախի վերահսկվող տարածքները արդեն իսկ վերածվել են Թուրքիայի մեկ մեծ ռազմաբազայի: Եթե ​​որևէ մեկը հակափաստարկ ունի, խնդրեմ՝ նշեք: Սակայն այժմ թուրքերին աջակցում է ամբողջ Արևմուտքը՝ Իսրայելի հետ միասին: Դա այսօրվա աշխարհի մի տեսակ «հիվանդությունն» է՝ ամեն ինչով աջակցել Անկարային: Բայց ո՞րն է աշխարհի երկու միջուկային գերտերությունների՝ «Բաց երկնքի մասին» պայմանագրից դուրս գալու իմաստը: Սա նշանակում է, որ Ռուսաստանին արգելվելու է ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների զինված ուժերի օդային ստուգումները: Եվ, իր հերթին, Ռուսաստանը կարգելի ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրներին իր բանակի և նավատորմի նման օդային ստուգումները: Թրամփը լինի Սպիտակ տանը, թե Բայդենը՝ էությունը չի փոխվի: ԱՄՆ-ը և Ռուսաստանը համառորեն շարժվում են դեպի փոխադարձ անվստահության խորխորատը և, համապատասխանաբար, դեպի լարվածության անխուսափելի սրում ու մոլորակի էլ ավելի խոր քաղաքական ճգնաժամ:

ԱՄՆ-ը և Իսրայելը ավելացրել են Պարսից ծոցում իրանական ափեր ուղարկվող սուզանավերի քանակը: Արդեն հունվարի 15-ին իրանական IRNA գործակալությունը հաղորդել է, որ «Էղտեդար 99» (Մակրանի ափին և Հնդկական օվկիանոսի հյուսիսում) կոչվող երկօրյա ռազմածովային զորավարժությունների վերջին փուլում Իրանում օտարերկրյա սուզանավ է նկատվել, հաղորդում է Իրանի բանակի հասարակայնության հետ կապերի վարչությունը: Սուզանավը փորձում էր մոտենալ զորավարժությունների գոտուն: Երբ այն հայտնաբերվել է հակասուզանավային ուղղաթիռների կողմից, անմիջապես հեռացել է տարածքից: Իրանի ռազմածովային ուժերի ուղղաթիռների տեսանյութը, որտեղ Իրանի ՌԾՈՒ նախազգուշացնում են անհայտ սուզանավին զորավարժությունների տարածքից հեռու մնալ, հիմք է տալիս ենթադրելու, որ դա կարող էր լինել «USS Georgia» ամերիկյան սուզանավը: Իսրայելական սուզանավի մասին տեղեկատվությունը շատ ավելի քիչ է: Թե ինչու են այդ մասին լռում և՜ Իրանի, և՜  Իսրայելի զինվորականները, չենք քննարկելու: Սակայն վերջին օրերին B-52 H ամերիկյան ռազմավարական ռմբակոծիչները, որոնք կրում են նաև միջուկային զենք, սկսել են ավելի հաճախ թռչել թե Իսրայելի, թե Իրանի մերձակայքում: ԱՄՆ կենտրոնական հրամանատարությունը (CENTCOM) իր թվիթերյան միկրոբլոգում նշել է. «B-52H անձնակազմերը երկրորդ պարեկությունն են կատարում Մերձավոր Արևելքում 2021 թվականին՝ որպես CENTCOM- ի պաշտպանական դիրքի կարևոր մաս», – հաղորդում է «Mehr News» տեղեկատվական գործակալությունը: Հունվարի 17-ին Իրանի արտաքին գործերի նախարար Մոհամադ Ջավադ Զարիֆը նախազգուշացրել է Դոնալդ Թրամփին. «Եթե ձեր B-52H «ներկայության պարեկները» նախատեսված են Իրանին վախեցնելու կամ նախազգուշացնելու համար, ապա լավ կանեիք այդ միլիարդավոր դոլարները ծախսել ձեր հարկատուների առողջության վրա: Չնայած ավելի քան 200 տարվա ընթացքում մենք պատերազմ չենք սկսել, մենք չենք վախենում ջախջախել ագրեսորներին: Պարզապես հարցրեք ձեր լավագույն ընկերներին, ովքեր սատարել են Սադամին»,- հաղորդում է «Iran Daily» թերթը: Սակայն, հունվարի 18-ին Իրանի զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ, գեներալ-մայոր Մոհամադ Հոսեյն Բաղերին կասկածի տակ է դրել ամերիկյան B-52 H թռիչքի նպատակահարմարությունը, հաղորդում է «Mehr News»-ը: Նա հայտարարել է, որ նման «թռիչքները Արևմտյան Ասիայի տարածքով որևէ ռազմական նշանակություն չունեն»: Վերջին ամսվա ընթացքում ավիակիրները, ԱՄՆ այլ ռազմանավեր և նրանց սուզանավերը լքել են Պարսից ծոցի շրջանը, և գործողությունները, որոնք Իրանի հակառակորդները բնութագրում են որպես ուժի ցուցադրություն, ցույց են տալիս նրանց վախը Իսլամական Հանրապետության պաշտպանական ուժից»,- ասել է գեներալ-մայոր Բաղերին:

Շատ դժվար է չտեսնել Իրանի մերձակայքում Միացյալ Նահանգների ռազմածովային և ռազմաօդային ակտիվության կապը այն փաստի հետ, որ հունվարի 16-ին Իրանի Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի (ԻՀՊԿ) «Payambar-e Azam 15» զորավարժությունների վերջին փուլում հեռահար բալիստիկ հրթիռների օգնությամբ 1800 կմ հեռավորությունից հաջողությամբ ոչնչացվել են պայմանական հակառակորդի նավերը, ըստ «Mehr News»-ի։ Ցանկացողները կարող են իրենք դիտել տեսակադրերը։

1800 կմ հեռավորությունը բավական է Մերձավոր Արևելքում ամերիկյան ամեն ինչ ոչնչացնելու համար, Իսրայել թռչելու համար և այլն: Իսկ եթե հիշել, որ իրականում իրանական բալիստիկ հրթիռները ունակ են խոցել թիրախներ 2500-3000 կմ հեռավորության վրա, և կա պահուստ՝ այս հրթիռների գրոհային գործողությունների հեռավորությունը 5000 կմ հասցնելու համար, ապա Իրանի բոլոր թշնամիները չպետք է ամբարտավան և ինքնավստահ լինեն: Ինչպես կարող են տեսնել Հայաստանի քաղաքացիները, Իրանը նաև նպատակաուղղվածորեն պատրաստվում է ուժեղացնել իր ռազմական զսպման մարտավարությունը Միացյալ Նահանգների, ՆԱՏՕ-ի (հետևաբար` Թուրքիայի) և Իսրայելի դեմ: Այլ եզրակացություններից առայժմ զերծ կմնանք:

Սերգեյ Շաքարյանց