Չորս երկրներ այդպես էլ չեն կարողանում ստեղծել հակաթուրքական դաշինք…
Ինչպես հայտնում է Ahram online ինտերնետ-ռեսուրսը, նոյեմբերի 19-ին Ֆրանսիայի, Եգիպտոսի, Հունաստանի և Կիպրոսի արտգործնախարարները Աթենքում հանդիպում են անցկացրել։ Հայտնի է, որ այս երկրներն արդեն մի քանի անգամ հայտարարել են իբր «հակաթուրքական բլոկ ստեղծելու» մտադրության մասին։ Բայց հայտնի է նաև, որ ԱՄՆ-ի ճնշումներից հետո այս երկրները դադարեցին Թուրքիայի մասին կոշտ խոսել։ Այս անգամ Ֆրանսիայի, Եգիպտոսի, Հունաստանի և Կիպրոսի արտգործնախարարների հանդիպումը նվիրված էր միջպետական հարաբերություններին, Արևելյան Միջերկրական ծովում տիրող իրավիճակին և Կիպրոսի հակամարտությանը, ինչպես նաև լիբիական ճգնաժամին։ Քառակողմ հանդիպումից հետո Եգիպտոսի արտգործնախարար Սամեհ Շուքրին, Հունաստանի արտգործնախարար Նիկոս Դենդիասը, Ֆրանսիայի ԱԳՆ ղեկավար Ժան-Իվ Լը Դրիանը և Կիպրոսի ԱԳՆ ղեկավար Նիկոս Խրիստոդուլիդեսը հանդես են եկել համատեղ մամուլի ասուլիսով։ Հանդիպումը կայացել է Եվրամիությունում Ֆրանսիայի նախագահության մեկնարկի նախօրեին, որը կսկսվի 2022 թվականի հունվարի 1-ին։
Պարոն Շուքրիի խոսքով, քառակողմ հանդիպումը հաստատեց բոլոր ոլորտներում համագործակցությունը շարունակելու մտադրությունը, ներառյալ էներգետիկական, կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարը և տնտեսությունը: Եգիպտոսի ԱԳ նախարարը նշել է, որ հանդիպման ընթացքում կողմերը քննարկել են համագործակցության ընդլայնման հարցեր՝ «բնական ռեսուրսներից լիովին օգուտ քաղելու առանց որևէ կողմի միջամտության, որի քաղաքականությունը Արևելյան Միջերկրական ծովում հանգեցնում է անկայունության»։
Աշխարհը տեսնում է, որ Շուքրիի խոսքերը պարունակում են թափանցիկ ակնարկ Թուրքիայի և անուղղակիորեն՝ Իսրայելի մասին: Կիպրոսի արտգործնախարար Խրիստոդուլիդեսը հայտնել է, որ հանդիպման ընթացքում քննարկվել են ենթակառուցվածքային նախագծերի իրականացումը և տարածաշրջանի զարգացումը որպես այլընտրանքային էներգետիկ միջանցք Եվրոպայի համար։ Եվ միայն Հունաստանի արտաքին գործերի նախարար Նիկոս Դենդիասը խոսեց առանց ակնարկների՝ իրերն անվանելով իրենց անուններով։ Նա ընդգծել է, որ Արևելյան Միջերկրականի, Լիբիայի և Էգեյան ծովի խնդիրների մեծ մասի պատճառը Թուրքիան է․ «Թուրքիան շարունակում է պատերազմով սպառնալ Հունաստանին և ոտնահարել մեր ինքնիշխանությունն ու ինքնիշխան իրավունքները»։ Դենդիասը հավելել է, որ Թուրքիան շարունակում է Կիպրոսի ապօրինի օկուպացիան, հովանավորում է «Մուսուլման եղբայրներ» ահաբեկիչներին, միգրացիան օգտագործում է քաղաքական նպատակներով և աջակցում է վարձկաններին Լիբիայում, այդ թվում՝ ծովային սահմանազատման և ռազմական համագործակցության մասին փոխըմբռնման հուշագրերի միջոցով, որոնք կնքվել են Ֆայեզ ալ Սարաջի հետ 2019 թ.։ Եգիպտոս, Հունաստանն ու Կիպրոսն այդ համաձայնագրերն անօրինական են համարում։ Հունաստանի արտգործնախարարը միաժամանակ ընդգծել է, որ Աթենքում հանդիպումն ուղղված չէ Անկարայի դեմ. «Մենք ցանկանում ենք լավ հարաբերություններ և կառուցողական երկխոսություն [Թուրքիայի հետ], բայց, իհարկե, միշտ միջազգային իրավունքի և միջազգային ծովային իրավունքի համատեքստում»։
Ինչպես տեսնում ենք, նույնիսկ Հունաստանից թուրքերի հասցեին հնչող մեղադրանքների ողջ կոշտությամբ, հույները շատ լավ հիշում են, որ Անկարայի հետևում՝ ԱՄՆ-ի և սիոնիստների ուրվագիծն է։ Եվ նրանք հարկադրված վերապահում են անում՝ ասում են՝ «մենք ուզում ենք լավ հարաբերություններ» Թուրքիայի հետ։ Բայց հարցն այն է, որ՝ երբ թշնամին սպառնում է քեզ, ո՞ր դեպքում են հնարավոր այդ շատ «լավ հարաբերությունները», այն պայմաններում, երբ Եվրոպայի «ավագ եղբայրները» (ԱՄՆ և սիոնիստները) արգելել են Հունաստանին պատասխանել թուրքական սպառնալիքներին և շանտաժին։
Կիպրոսի ԱԳՆ ղեկավար Խրիստոդուլիդեսը նաև հանդիպման մյուս մասնակիցներին տեղեկացրել է Կիպրոսի հակամարտության վերջին զարգացումների, այդ թվում՝ «Վարոշա» ուրվական քաղաքի բացման և Թուրքիայի այլ անօրինական գործողությունների մասին։ Նա շնորհակալություն է հայտնել Հունաստանին, Եգիպտոսին և Ֆրանսիային՝ կիպրահույներին աջակցելու համար։ Խրիստոդուլիդեսը միջազգային հանրությանը կոչ է արել ճնշում գործադրել Անկարայի վրա և ստիպել նրան նստել բանակցությունների սեղանի շուրջ Կիպրոսի հակամարտությունը լուծելու համար։ Բայց այս ամենը ևս մեկ օրինակ է հույն ազգի նկատմամբ Անկարայի անզիջողականության և անհաշտության։ Արդեն հայտնել ենք, որ Թուրքիան առաջ է քաշում Կիպրոսի օկուպացված մասի՝ «Թուրքական խորհրդի» անդամ լինելու հարցը։ Բայց, ինչպես տեսնում ենք, Արևմուտքն ու նրա «տերերը»՝ ԱՄՆ–ն ու սիոնիստները, բացարձակապես թքած ունեն Հունաստանի ու Կիպրոսի հույների շահերի վրա։
Մնում է միայն ասել, որ բանակցությունների ընթացքում կողմերը (Ֆրանսիա, Եգիպտոս, Հունաստան և Կիպրոս) անդրադարձել են անօրինական միգրացիայի դեմ համատեղ պայքարին, Սուդանում, Սահելում, Սիրիայում, Իրաքում, Եմենում և Պաղեստինում տիրող իրավիճակին։ Մեր կողմից հավելենք՝ Հունաստանի և Կիպրոսի դառը ճակատագիրը վառ օրինակ է հայության, ողջ Հայ ազգի համար. արևմտյան աշխարհի առաջնորդներն ու «տերերը» հաստատակամորեն պաշտպանում են Թուրքիային, այսինքն՝ կանգնած են թուրքերի կողմից բոլոր օկուպացված հողերը պահպանման օգտին…
Սերգեյ Շաքարյանց
