Անդրկովկասում իրավիճակն ավելի պայթյունավտանգ է դառնում
Նոյեմբերի 23-ին մի շարք լրատվամիջոցներ հաղորդել են, որ, իբր, Իրանի հյուսիսում թուրք ահաբեկիչների ոչնչացմանն ուղղված ռազմական գործողություն զարգացնելով, այնուհետև ԻՀՊԿ-ի զինված ուժերը զանգվածային հրթիռային հարվածներ են հասցրել Արցախի օկուպացված մասի թուրք հանցագործների ճամբարներին: Ըստ որոշ հաղորդագրությունների՝ հնարավոր է, որ սպանվել են նաև Թուրքիայի և կովկասյան թաթարների զինվորականները, որոնք այդ ժամանակ գտնվում էին ահաբեկչական ճամբարներում: Հայաստանից նման տվյալներ ստուգելն արդեն գրեթե անհնար է. մնում է միայն հուսալ, որ հետագայում մեզ ապացույցներ կներկայացնեն Արցախի հյուսիսային մասը օկուպացնող Ռուսաստանի զինված ուժերը և իրենք՝ իրանցի զինվորականները: Բայց եթե դա ճիշտ է, ապա մենք տեսնում ենք մեր ենթադրության իրավացիության ապացույցը այն մասին, որ Արցախը կվերածվի Թուրքիայի հետ հարաբերությունների հստակեցման դաշտի…
Կան նաև հաղորդումներ, որոնք ցույց են տալիս, որ ընդհանուր առմամբ Իրանի շուրջ իրավիճակի վատթարացման նախադրյալներն ուժեղանում են: Հայաստանը իշխանությունների դավաճանության պատճառով՝ իր անկախության բոլոր 28 տարիների ընթացքում ընկել է ամենաողբերգական իրավիճակի մեջ: Իրանի շուրջ իրավիճակի ցանկացած վատթարացում կհանգեցնի Հայաստանում ավելի ծանր և ավելի ցայտուն ողբերգության: ԱՄՆ զինված ուժերի կենտրոնական հրամանատարությունը (CENTCOM, պատասխանատվության գոտին ներառում է Մերձավոր Արևելքը) հայտարարել է F-16 կործանիչների էսկադրիլիայի տեղափոխումը Գերմանիայից Արաբական Միացյալ Էմիրություններ (ԱՄԷ)՝ «ագրեսիան զսպելու և CENTCOM-ի պատասխանատվության տարածքում անվտանգությունն ու կայունությունն ապահովելու համար», նոյեմբերի 23-ին հայտնել է «Israel Defense» պորտալը: «Ագրեսիայի» աղբյուրը չի նշվել, բայց կարելի է ենթադրել, որ խոսքը Իրանի մասին է: Ավելին՝ լրատվամիջոցները հայտնում են, թե իբր «Իսրայելը ցանկանում է նախքան Բայդենի գալը» առավելագույն վնաս հասցնել Իրանին ամենուր` ինչպես Մերձավոր Արևելքում, այնպես էլ Կովկասում:
Պենտագոնի պաշտոնական հայտարարության համաձայն՝ 480-րդ կործանիչ ջոկատը զբաղվելու է «մարտական գործողությունների համար ավիացիոն մարզումներով՝ աշխարհի ցանկացած կետում ցանկացած պահի ամերիկյան զորքերի արագ տեղակայման գործնական վարժանքներով»: 480-րդ էսկադրիլիան 52-րդ կործանիչ ավիացիոն գնդի մի մասն է, որը գտնվում է Գերմանիայում՝ «Շպանգդալեմ» ավիաբազայում: Այնտեղից ԱՄՆ ՌՕՈՒ կործանիչ-ռմբակոծիչները, ցամաքային օժանդակ անձնակազմի հետ միասին տեղափոխվել են ԱՄԷ: Հրապարակումը չի նշում ամերիկյան F-16-երի նոր տեղակայման ճշգրիտ վայրը: Ըստ ամենայնի, դա Ալ-Դաֆրա ավիաբազան է՝ Պարսից ծոցում գտնվող արաբական միապետության տարածքում:
Նոյեմբերի 21-ին ԱՄՆ-ը Մերձավոր Արևելք է տեղափոխել նաև B-52H ռազմավարական ռմբակոծիչներ: «Հյուսիսային Դակոտայի Մայնո ավիաբազայում տեղակայված 5-րդ էսկադրիլիայի B-52H Stratofortress անձնակազմերը նոյեմբերի 21-ին օպերատիվորեն թռել են Մերձավոր Արևելք՝ ագրեսիան զսպելու և ԱՄՆ գործընկերների ու դաշնակիցների կողմից աջակցությունը վերահաստատելու նպատակով»,- նշվում էր CENTCOM-ի հայտարարության մեջ… Ավելի վաղ, այս ամսում արևմտյան լրատվամիջոցները հաղորդել էին, որ ԱՄՆ պաշտոնաթող նախագահ Դոնալդ Թրամփը Սպիտակ տան իր ավագ խորհրդականների հետ քննարկում է Իրանի հիմնական միջուկային օբյեկտի՝ Նատանզեի ուրանի հարստացման գործարանի վրա հարձակման տարբերակը: Կասկած չկա, որ Թեհրանը գիտի այս ամենի մասին: Իրանի անվտանգության գիտակցումն էր երկրի անվտանգության սպառնացող ռազմական սպառնալիքի մասին, որը նոյեմբերի 19-ին ստիպեց Իսլամական հեղափոխության Գերագույն առաջնորդ Այաթոլլահ Սեյեդ Ալի Հոսեյնի Խամենեիի խորհրդական՝ ռազմական պաշտպանության նախկին նախարար, բրիգադային գեներալ Հոսեյն Դեհգանը նախազգուշացրել է, որ Իրանի դեմ ԱՄՆ ռազմական ագրեսիայի գործողությունը, որը կարող է հանգեցնել նույնիսկ սահմանափակ բախման, կարող է լայնամասշտաբ պատերազմ հրահրել, որը կանդրադառնա նաև տարածաշրջանի մյուս տարածքների վրա: «Սահմանափակ մարտավարական բախումը կարող է վերածվել լիարժեք պատերազմի… Միանշանակ, ԱՄՆ-ը, տարածաշրջանը և աշխարհը չեն կարող դիմակայել այդպիսի ընդգրկուն ճգնաժամին», – ասել է գեներալ Դեհգանը, հաղորդում է «Associated Press» գործակալությունը:…
Սերգեյ Շաքարյանց
