Խմբային պատասխանատվության սկզբունքը մարդկանց ղեկավարման ամենաարդյունավետ սկզբունք է
Հոգեբան Բրունո Բեթելհայմը Դախաուի համակենտրոնացման ճամբարի գերին էր 1938-1939 թվականներին: Միացյալ Նահանգներ տեղափոխվելուց հետո նա համակարգեց ճամբարի փորձը գիտական աշխատություններում, որտեղ նկարագրեց բանտարկյալների հոգեբանությունը կոտրելու մեթոդները:
Իմիջայլոց, այսօր «Բոլոր նրանք, ովքեր դիմակ չեն կրում, այլ մարդկանց մարդասպան են» նման ցանկացած արտահայտություն, հաղորդագրություն հիշեցնում է Բեթելհայմի կողմից զանգվածների կառավարման մեթոդների նկարագրումը:
«Կրի՛ր, տակա՛նք, դիմակ ո՛չ թե ըստ վտանգի քո ընկալման, այլ ուրիշի պատկերացմանը համապատասխան» բարոյախրատական ասույթում ընթերցվում է «հավաքական պատասխանատվության» դասական սկզբունքը:
Բեթելհայմը իր աշխատություններում պատմում է, թե ինչպես մի օր բանտապանը մի խումբ բանտարկյալների հրամայեց լվանալ կոշիկները արտաքինից և ներսից օճառով և ջրով:
Հրամանը երբեք այլևս չի կրկնվել: Կոշիկները շատ կոշտ էին դառնում և հարում էին ոտքերը:
Այնուամենայնիվ, շատ բանտարկյալներ ամեն օր շարունակում էին լվանալ իրենց կոշիկները ներսից և նախատում էին յուրաքանչյուրին, ով դա չէր անում «անփութության» համար:
Խմբային պատասխանատվության սկզբունքը մարդկանց ղեկավարման ամենաարդյունավետ սկզբունք է: Խմբային պատասխանատվությամբ անհատը դիտվում է միայն որպես կարծրատիպային խմբի ներկայացուցիչ և ոչ թե որպես իր սեփական կարծիքի արտահայտող (պատվաստումների թեմայում, ի դեպ, սա նույնպես սովորական տեխնիկա է):
Հիշեցնեմ՝ Բեթելհայմի ևս մի քանի ձևակերպումներ այս շարքից.
- Հայտարարեք միմյանց բացառող կանոններ, որոնց խախտումներն անխուսափելի են:
«Մենք փակում ենք ձեր բիզնեսը, բայց գոյատևելու համար ձեզ գումար չենք տալու»,
«Կարանտին չկա, բայց տանից դուրս գալ չի կարելի» նման կանոնների օրինակներ են:
- Ստիպեք մարդկանց հավատալ, որ իրենցից ոչինչ կախված չէ:
Դա անելու համար հարկավոր է՝ ա) ստեղծել անկանխատեսելի միջավայր, որում անհնար է ինչ-որ բան պլանավորել, և բ) ստիպել մարդկանց ապրել ըստ ցուցումների՝ ճնշելով ցանկացած նախաձեռնություն:
- Ստիպեք մարդուն անիմաստ աշխատանք կատարել:
Հեշտ է գտնել շատ անիմաստ գործողություններ, որոնց կատարումը մեզ պարտադրել են կեղծ կարանտինի անվան տակ: Օրինակ՝ մակերեսների ախտահանումը, չնայած դեռ ապրիլին գերմանացի գիտնականները համոզիչ կերպով ապացուցեցին, որ վիրուսը չի փոխանցվում մակերեսներով:
Բեթելհայմը նկարագրում է ևս մի քանի մեթոդներ:
…
Վիրուսը գոյություն ունի, ինչպես և միլիոն այլ վիրուսներ: Եվ այն կշարունակի գույություն ունենալ նաև ապագայում: Բայց մարդկանց հոգեկերտվածքը «կոտրելը» անընդունելի է:
Արման Աբովյանի ֆեյսբուքյան էջից
Հոգեբան Բրունո Բեթելհայմը Դախաուի համակենտրոնացման ճամբարի գերին էր1938-1939 թվականներին: Միացյալ Նահանգներ…
Опубликовано Arman Abovyan Среда, 2 сентября 2020 г.
