ԱՄՆ-ը ցանկանում էր դուրս գալ Իրաքից, բայց այժմ ստիպված կլինի փախչել. Foreign Affairs
Վերջին շաբաթներին արևմտյան և ամերիկյան փորձագետները վատ ապագա են կանխատեսում ԱՄՆ-ի և ամերիկյան արտաքին քաղաքականության համար: Այս անգամ որպես կանխատեսող հանդես է եկել ամերիկյան Foreign Affairs ազդեցիկ պարբերականը, որը սկսել է վերլուծել ԱՄՆ-ի վերջին անհաջողությունների պատճառները աշխարհում: Հետաքրքիր է, որ այս առումով Foreign Affairs-ը հրապարակել է մի շարք հոդվածներ Իրանի ԻՀՊԿ-ի «Քոդս» հատուկ նշանակության ուժերի հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Ղասեմ Սոլեյմանիի սպանության նախադրյալների և հետևանքների վերաբերյալ: Սա չի՞ նշանակում, որ ամերիկացիներն իրենք աստիճանաբար գիտակցում են նախագահ Թրամփի աշխատակազմի գլխավոր սխալը՝ Իսրայելի «պատվերով» Սոլեյմանիի ահաբեկչական սպանությունը…
Ըստ «Ամերիկա-իրաքյան հարաբերությունների մահ» հոդվածի հեղինակ Էմմա Սքայի՝ Բաղդադի միջազգային օդանավակայանի ռմբակոծումը թաղել է «Իրաքի երիտասարդական բարեփոխումների» բոլոր հույսերը, որը ակտիվորեն բողոքել է երկար ամիսներ շարունակ և կարողացել հասնել որոշակի հաջողությունների. այն է՝ Իրաքի վարչապետ Ադել Աբդուլ-Մահդի ալ-Մունթաֆիկիի հրաժարականը և ընտրությունների մասին նոր օրենքի ընդունումը: Ըստ էության, հոդվածի ամերիկացի հեղինակը ամսագրի լեզվով գրում է, որ ընդհանուր առմամբ Իրաքի հաջողված «մայդանացումը» պայթեցվել է իրանցի գեներալի շարասյան հետ հենց ամերիկացիների կողմից: Ոչնչացվել են ամերիկյան դիվանագիտության և հետախուզական ծառայությունների աշխատանքի 10-ամյա արդյունքները (դժվար թե հնարավոր է դրանք առանձնացնել մեր օրերում): Տարհանման սպառնալիքը մոտենում է Բաղդադի «կանաչ գոտում»՝ Ալ-Քինդի փողոցում գտնվող շենքերի ամբողջ համալիրին: Չէ՞ որ 2009 թվականին ընդառաջ ամերիկացիները Իրաքի մայրաքաղաքում կառուցել են ազդեցության ամենամեծ կենտրոնը ամբողջ տարածաշրջանում: Բաղդադում հայտնվել է աշխարհի ամենամեծ և ամենաթանկ դեսպանատան համալիրը՝ մոտավորապես 10 անգամ ավելի մեծ, քան այլ երկրներում ԱՄՆ դեսպանատներն ու հյուպատոսությունները: Այն բաղկացած է 21 շենքից, որոնք տեղակայված են 42 հա-ի վրա, որոնք միավորված են անթափանցելի և լիովին ինքնավար ամրոցի մեջ: NBC հեռուստաալիքի լրագրողները «Բաղդադի ներսում այդ ամերիկյան քաղաքը» համեմատում են Վատիկանի հետ, որը գտնվում է Հռոմի ներսում:
Առաքելության և դրան կցված անվտանգության ծառայությունների քանակը գաղտնի են պահվում, բայց նույնիսկ մոտավոր թվերը հսկայական են. հուսալի իրաքցիներից հավաքագրված անվտանգության ծառայության աշխատակիցների հետ միասին Բաղդադի «կանաչ գոտում» գտնվող ԱՄՆ դիվանագիտական առաքելության թիվը տատանվում է 5 500-ից մինչև 12 000 մարդ: Իսկ որքա՞ն նախատինք և մեղադրանք են ստիպված եղել ամերիկացիները կուլ տալ քաղաքացիական պատերազմում այրվող Իրաքի ներսում այս հզոր դղյակն ունենալու իրավունքի համար: «Այս միջնաբերդի բարձրացումը ողջ Իրաքի մայրաքաղաքի վրա տեղի բնակչության կողմից ընկալվում է որպես ցուցադրություն, թե ում է փաստացի պատկանում իշխանությունը իրենց երկրում»,- գրել են Վաշինգտոնին հավատարիմ եվրոպացիները Միջազգային հակաճգնաժամային խմբին ուղղված զեկույցում:
Այժմ այդ «Բաղդադի ամրոցը» պետք է հանձնվի. հիասթափեցնող եզրակացության է եկել հոդվածի հեղինակ Էմմա Սքայը: Իրաքի տարածքն անխուսափելիորեն և շատ արագ դառնում է ԱՄՆ և Իրանի միջև ռազմական դիմակայության թատերաբեմը, և ամերիկացիները ստիպված կլինեն նահանջել այս տարածքից, ընդ որում՝ վազելով: 2019-ի վերջին և 2020-ի առաջին ամիսներին Բաղդադի ժողովուրդն արդեն խռովություններ էր անում Ալ-Քինդի փողոցի պատերի տակ, իսկ իրաքյան ոստիկանությունը մատների արանքով էր նայում դրան: Շատ ամերիկացիներ դեռ հիշում են 1979 թվականին Թեհրանում ամերիկացի դիվանագետների գրավումը և 2012 թվականին Բենղազիում (Լիբիա) ամերիկյան դեսպանի սպանությունը: Եվ նույնիսկ կորոնավիրուսը ի վիճակի չէ հետաձգել այս պարտությունը և ԱՄՆ-ի փախուստը Իրաքից, եզրափակել է Էմմա Սքայը:
Սերգեյ Շաքարյանց