Տարածաշրջանում ով ում է սպառնում

Ինչպես հայտնի է, օրերս Հայաստանի արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանը ելույթ ունենալով Երևանում դեսպանների և դիվանագիտական ​​ներկայացուցչությունների ղեկավարների հավաքին, հստակ մատնանշեց մեր տարածաշրջանային անվտանգությանն ուղղված երկու հիմնական սպառնալիքները:

Շեշտեմ, որ արտգործնախարարի կողմից հնչեցրած թեզերը վերաբերում են ոչ միայն Հայաստանի, այլև ողջ Անդրկովկասի անվտանգությանը, չնայած, Մնացականյանը ողջ տարածաշրջանի համար սպառնալիք համարեց միայն Ադրբեջանի իշխանությունների հայատյաց քաղաքականությունը՝ ելնելով այն տեսակետից, որ Բաքուն սպառնում է և՛ Հայաստանին, և՛ Արցախին: Բայց, հավանաբար, Մնացականյանը չի հիշում կամ ձևացնում է, թե «չի հիշում», որ Ադրբեջանը օկուպացնում է Դավիթ Գարեջի վրաց ուղղափառ տաճարը, ինչն էսկալացիա է առաջացնում վրաց-ադրբեջանական սահմանին:

Այսինքն՝ Բաքվի ագրեսիվությունից տուժում է ողջ տարածաշրջանը, դա անկասկած է: Իսկ ահա ինչո՞ւ է նախարարը կարծում, որ Թուրքիայի նույն հակահայկական քաղաքականությունը «լուրջ սպառնալիք է ստեղծում Հայաստանի անվտանգության համար» և միա՛յն Հայաստանի համար, ինձ համար մնում է առեղծված:

Բայց եկեք ընդունենք, որ Ադրբեջանը պարկեշտ չէ Վրաստանի հետ հարաբերություններում, քանի որ, ինչպես ասել է Մնացականյանը, Թուրքիայի կողմից տեղի է ունենում «անվերապահ աջակցություն Ադրբեջանին»: Հայաստանի ԱԳՆ ղեկավարը նկատի ուներ Անկարայի աջակցությունն Արցախի հարցում՝ իհարկե:

Այնուամենայնիվ, ըստ իս, Բաքուն չէր համարձակվի գրավել վրացական քրիստոնեական տաճարը, եթե նա վստահ չլիներ, որ թուրքերն այս հարցում ևս աջակցելու են «Աբշերոնյան խանությանը»:

Կառաջարկեմ ՀՀ ԱԳ նախարարությանը երբե՛ք և ոչ մի հանգամանքում չտարբերակել Թուրքիան Ադրբեջանից:

Այսպիսով, ամփոփելով Մնացականյանի հայտարարություններն ու մեր դիտարկումները, նկատենք․ Հայաստանի ցանկացած քաղաքացի իրավունք ունի եզրակացնելու, որ Հայաստանի և տարածաշրջանի անվտանգության համար սպառնալիքը թուրք-ադրբեջանական տանդեմն է:

Թեման սուր և արդիական է, մանավանդ, որ սեպտեմբերի 2-ին Բաքվում սկսվում են (մինչև սեպտեմբերի 6) Eternity-2019 հրամանատարաշտաբային զորավարժությունները համակարգչային աջակցությամբ՝ Ադրբեջանի, Թուրքիայի և Վրաստանի զինծառայողների մասնակցությամբ: Այսպես, թե այնպես, այլ խնդիրների հետ մեկտեղ, այս եռակողմ զորավարժությունները կրելու են նաև հակահայկական բնույթ:

Իսկ հիմա տեղափոխվենք Մերձավոր Արևելք: Առիթ ունեցել եմ գրելու, որ Մերձավոր Արևելքի (Սիրիա, Իրաք և Իրան) խնդիրների պատճառով Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հերթական անգամ շտապել է Ռուսաստան:

Պուտին-Էրդողան բանակցությունների հիմնական մասը, իհարկե, լուսաբանված չէր ԶԼՄ-ների կողմից, քանի որ դրանք գաղտնի էին: Փոխարենը բազմաթիվ լուսանկարներ են արվել, որոնցում ներկայացվում է Պուտինի և Էրդողանի հանդիպման ողջ ընթացքը: Ուսումնասիրելով դրանք, նկատում ես, որ նույնիսկ այն պահին, երբ Թուրքիայի նախագահը ժպտում էր, նրա ժպիտը արհեստական ​​էր ու չէր արտացոլում նրա իրական տրամադրությունը, ներքին վիճակը: Բերանի անկյունները, թերևս լարվածությունից, թրթռում էին. առաջին տպավորությունն այն է, որ Էրդողանը, ինչպես ժողովուրդն է ասում, կատակելու սիրտ չուներ։ Լուսանկարներում նկատելի էր Էրդողանի լարվածությունն ու մտահոգությունը․․․

Մինչդեռ Պուտինի տրամադրություններում ճիշտ հակառակն էր․ պահպանում էր մեծ առաջնորդին վայել հանգստություն, կոշտ, համարյա պողպատե հայացք: Ձայնի մեջ անտարբերություն կար, մասնավորաբար, երբ Էրդողանը հետաքրքրվում է, թե արդյոք Սու -57-ը թռչո՞ւմ է, արդյոք, վաճառվո՞ւմ է: Պուտինը դադարներով և դեմքի անտարբերությամբ պատասխանում էր՝ «այո, այն թռչում է, այո, կարող եք գնել» …

Նկատելի դարձավ, որ Պուտինն ինչ-որ լրջագույն բան «բացատրեց» Էրդողանին, մինչդեռ դա վերջինիս ակնհայտորեն «դուր չեկավ»: Ամենայն հավանականությամբ, քաղաքական զարգացումները Էրդողանին կստիպեն բախվել դաժան իրականության հետ, կամ նույնիսկ գերիշխող ռազմավարական իրողությունների հետ, որոնցից մեկն այլևս ոչ ոք չի թաքցնում. մեր տարածաշրջանում Ռուսաստանը, Իրանն ու Չինաստանը «խաղում են» որպես դաշնակիցներ: Կարող եմ միայն խորհուրդ տալ Հայաստանի ԱԳՆ-ին, գնահատելով մեր երկրի և ողջ տարածաշրջանի անվտանգության սպառնալիքները՝ հաշվի առնել Ռուսաստանի, Իրանի և Չինաստանի դաշինքը:

Սերգեյ Շաքարյանց