Միջազգային կառույցների լռության գինը Արցախի հարցում ցավոտ զիջումներն են լինելու
Իշխանության կողմից ժողովրդին սահմանադրական հանրաքվեի տանելու շուտափույթ կազմակերպվող այս գործընթացին անհնար է իրավական գնահատական տալ, քանի որ չի գործում ոչ մի իրավական նոր, Հայաստանը գնում է հակասահմանադրականության, հակաիրավական վտանգավոր ճանապարհով: Քաղաքական առումով ևս դժվար է գնահատել այն, ինչ կատարվում է մեզանում, քանի որ չեն գործում անգամ դասական քաղաքականության խաղի կանոնները: Ստեղծված աբսուրդային իրավիճակը մեկ մեկնաբանություն ունի՝ Հայաստանում տեղի է ունենում ավանտյուրա՝ մեկ անձի կամ մի խմբի կողմից:
Ազգային ժողովն, ընդունելով սահմանադրական փոփոխությունների հայտնի օրինագիծը, փաստորեն, իրականացրեց սահմանադրական կարգի տապալման փորձ: Իշխանությունը կեղծում է՝ հայտարարելով, թե պայքարում են ժողովրդի վստահությունը չվայելող ՍԴ դատավորների դեմ, սա դեմագոգիա է: Իրականում Փաշինյանի իշխանության պայքարն ուղղված է ոչ թե անձերի, այլ մի ամբողջ կայացած կառույցի՝ Սահմանադրական դատարանի դեմ:
Իշխանությունը ՍԴ-ի հարցում ունի երկու նպատակ: Առաջին՝ ամբողջությամբ վերացնել այս պետական կառույցը: Հիշեցնեմ, որ դեռ ամիսներ առաջ իշխանության սորոսական թևը չէր թաքցնում իր մտադրությունն ու անգամ հրապարակայնորեն ասում էր՝ փոքր Հայաստանի համար ի՞նչ իմաստ կա ՍԴ ունենալը: Գնալ պետական կայացած կառույցը փոշիացնելու ճանապարհով, նշանակում է քայլ առ քայլ ոչնչացնել պետությունը:
Իշխանության երկրորդ նպատակը՝ ՍԴ-ն մեկ անձի ենթակայության տակ դնելն է: Սա իշխանության ուզուրպացիա է:
Հակասահմանադրական գործողություններով ՍԴ-ն սեփականելու քայլերը տարբեր ենթադրությունների տեղիք են տալիս: Փաշինյանի ու նրա թիմի՝ այս հարցում դրսևորվող շտապողականությունն ինչ-որ գործարքի մասին է հուշում: Վաղուց կա այն համոզմունքը, որ իշխանության գալով Փաշինյանն ինչ-ինչ արտաքին ուժերի խոստումներ է տվել կոնկրետ հարցերի շուրջ, բայց դեռ չի հասցրել դրանք իրականացնել, ու այդ հարցում նրա ձեռքերը կապող կառույցը եղել է ՍԴ-ն:
Ի՞նչ խոստումների մասին է խոսքը: Դատեք ինքներդ. ՍԴ-ն իր գրպանում ունենալու պարագայում Փաշինյանն այլևս մտահոգություններ չի ունենա մի քանի հարցերում. Առաջին՝ ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի դատավորության խնդրում ՍԴ-ն կկայացնի «թավյա հեղափոխականի» համար նպաստավոր որոշում: Երկրորդ՝ Ստամբուլյան կոնվենցիայի վավերացման փուլում այդ փաստաթուղթը ՍԴ-ով անցնելու պարագայում ևս ոչ մի խնդիր չի ստեղծվի: Երրորդ՝ միասեռականների ամուսնությունների վավերացման հարցը սղալով առաջ կգնա: Եվ վերջապես, չորրորդ՝ Արցախի հարցում ցանկացած որոշում գրպանային ՍԴ-ն կկայացնի այնպես, ինչպես կնախընտրի Փաշինյանը: Ու այստեղ է, որ ենթադրվող գործարքը կկայանա…
Ստացվում է՝ մինչև վերջ գնալու, տրված խոստումները կատարելու, իր իշխանությունը պահելու, սեփական պարտությունից խուսափելու համար ՍԴ-ն պետք է օր առաջ «ընկնի»:
Հետևեք ադրբեջանական լրահոսին ու կհամոզվեք, որ այդ երկրում քաղաքական, հասարակական ակտիվ շրջանակներն այս օրերին, մանավանդ Ժնևում կայացած բանակցություններից հետո, զբաղված են մեկ հարցով՝ դա ղարաբաղյան խնդրում ադրբեջանանպաստ լուծման հասնելն է: Մինչդեռ Հայաստանում առաջ է մղվում Փաշինյանի ձեռքով սարքված կեղծ օրակարգը, ինչը երկիրը կմղի հանրաքվեի մաշող գործընթացի մեջ: Այն շեղելու է մեր բոլորի ուշադրությունը Արցախի հարցից, աննպատակ կլանելու է մեր ռեսուրսը, բևեռացումն ու թշնամանքը կհասնեն գագաթնակետին: Ազգային ժողովում հնչեցրած իր ելույթով Փաշինյանը տվեց ատելության քարոզի նոր փուլի մեկնարկը:
Դառնանք միջազգային կառույցների գործելաոճին: Ինչպես հայտնի է, ԵԽԽՎ-ն կոչ արեց իշխանությանը Վենետիկի հանձնաժողով ուղարկել Սահմանադրական փոփոխությունների նախագիծը: Բայց հարկ է ուշադիրություն դարձնել հետևյալ հանգամանքի վրա: Եթե նախորդ իշխանությունների ժամանակ իրականացվեին այնպիսի հակասահմանադրական քայլեր, որպիսիք արվում են այսօր, ապա մեկը մյուսին հաջորդելու էին միջազգային կառույցների՝ ՀՀ իշխանություններին ուղղվող անխնա քննադատական զեկույցներ: Մի բան, որն այսօր չկա: Կա կարծիք, թե իշխանության սորոսական թևն է, իբրև, իր լծակներով կանխում այդ ընթացքը: Բայց սա չէ էականը, առկա է բոլորովին այլ ու վտանգավոր հանգամանքը: Եթե միջազգային կառույցներն այսօր լռում են, եթե աչք են փակում Փաշինյանի անօրինական քայլերի առաջ, ապա վաղն այդ լռությունը թանկ գնով վաճառելու են Հայաստանին: Իսկ ի՞նչը կլինի այդ լռության գինը: Դա կարող է լինել թե՛ Արցախի հարցում վտանգավոր զիջումների պարտադրանքը, թե՛ Ռուսաստանի ու Իրանի հետ հարաբերություններում ոչ հայանպաստ քաղաքականության իրականացման թելադրանքը:
Այսինքն՝ գործ կունենանք քաղաքական առևտրի հետ, եթե իշխանությունը չսթափվի ու հետ չկանգնի իր արկածախնդրությունից:
Ի դեպ, լուրեր են շրջանառվում, թե դեսպաների հետ հանդիպումից ու ԵԽԽՎ-ից եկող սուր արձագանքներից հետո իշխանության ներսում լուրջ տարաձայնություններ են առաջացել, երկիրը պատեպատ տվող քաղաքականությունը շատերին է մտահոգել: Իր իսկ ձեռքով սարքված իրավիճակից իշխանությունը երկու ելք ունի. կամ Սահմանադրական դատարանի դատավորները ներկայացնում են ազատման դիմում, ու դրանով արկածախնդիրների թիմը հասնում է իր երազանքի կատարմանը՝ ազատվելով ոչ ցանկալի դատավորներից, կա՛մ «Իմ քայլը» խմբակցությունը ստիպված է լինելու ենթարկվել ԵԽԽՎ պահանջին ու սահմանադրական փոփոխության նախագիծը ուղարկել Վենետիկի հանձնաժողով: Իսկ դա նշանակում է՝ անորոշ ժամկետով հետաձգել հանրաքվեի անցկացումը:
Իսկ մինչ այդ, Հայաստանի քաղաքական ու հասարակական ակտիվ շրջանակները պետք է վերակազմակերպվեն, վերադիրքավորվեն, որպեսզի հարկ եղած դեպքում հակահարված տան սահմանադրական կարգի տապալմամբ իշխանության եկած քաղաքական թիմի հերթական ավանտյուրիային:
Արմինե Սիմոնյան