CNN․ ԱՄՆ նախագահը «ռասիստական խոզ» է․ Դոնալդ Թրամփն աշխարհի աչքի գրողն է դարձել

ԱՄՆ նախագահի տեղակալն Մայք Փենսն անցյալ ամիս հայտարարել է՝ Չինաստանը ձգտում է, որպեսզի ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը ընտրությունների հաջորդ շրջանում պարտություն կրի:

Դոնալդ Թրամփի վարած քաղաքականության հետևանքով ԱՄՆ-ն աշխարհում գնալով մեկուսանում է: Դարձյալ հոկտեմբերին Գերմանիայի արտգործնախարար Հեյկո Մաասը հերթական անգամ զգուշացրել է միջազգային հարաբերություններում ԱՄՆ նախագահի քաղաքականության բացասական հետևանքների կապակցությամբ:

«ԱՄՆ-ի վարած քաղաքականության և նախագահ Դոնալդ Թրամփի քայլերի պատճառով միջազգային համակարգը հայտնվել է փլուզման եզրին»,- ասել է Հեյկո Մաասը և, որպես հիշյալ համակարգի ոչնչացման վտանգի փաստարկ, ներկայացրել է միջազգային համաձայնագրերից ԱՄՆ-ի հրաժարվելը:

Շատ ավելի խիստ հայտարարությամբ է հանդես եկել Թուրքիայի նախագահ Բինալի Յըլդըրըմը: Նա նոյեմբերի 10-ին դոլարն աշխարհում ԱՄՆ-ի միակ դաշնակիցն է համարել և ընդգծել՝ «Վաշինգտոնն այս պահին կառչել է իր միակ դաշնակցի օգնությունից»: Ժնևում Իսլամական համագործակցության կազմակերպության անդամ երկրների միջխորհրդարանական միության համակարգող նիստում Թուրքիայի նախագահը, ըստ «Մեհր» լրատվական գործակալության հաղորդման, ասել է. «ԱՄՆ-ը դոլարը որպես զենք է օգտագործում»:

ԱՄՆ-ը միջազգային ֆինանսական համակարգի, ընկերությունների ու բանկերի՝ դոլարին ունեցած կախվածությունը լծակ է ծառայեցնում՝ այլ երկրներին պարտադրելու, որպեսզի հետևեն իր ցանկություններին: Դա, բնականաբար, արժանացել է միջազգային լայն քննադատության:

Ամերիկյան «Pew Research Centre» հետազոտական կենտրոնն աշխարհի 25 երկրում ամենամյա սոցհարցումների ամփոփման արդյունքում անցյալ ամիս պարզել է, որ աշխարհի ժողովուրդների մոտ 70 տոկոսը չի վստահում Դոնալդ Թրամփի վարած քաղաքականությանը: Այս առումով նա, աշխարհի մյուս երկրների ղեկավարների համեմատ, առաջին տեղում է:

«Pew Research Centre»-ը հայտարարել է. «ԱՄՆ-ի նախկին կառավարությունների համեմատությամբ, Թրամփի նկատմամբ անվստահությունը գերազանցում է թե աշխարհի մասշտաբով, թե շատ երկրներում, որտեղ սոցհարցում է անցկացվել»:

ԱՄՆ-ի ամենասերտ դաշնակիցներից մեկի՝ Մեծ Բրիտանիայի «Economist» պարբերականը հոկտեմբերի 28-ին քննադատելով ԱՄՆ կառավարման հարցում նրա նախագահի որդեգրած ուղղությունը, գրել է. «Բարոյականություն չունեցող նախագահը չի կարող հանդես գալ ամերիկյան հասարակության բարոյական առաջնորդի դերում»:

«Դոնալդ Թրամփի նախագահությունն ԱՄՆ-ում սրել է բռնությունները, ժամանակակից քաղաքականության աշխարհում որևէ գործիչ նրա չափ ատելի չի եղել»,- գրել է «Economist»-ը:

Միացյալ Նահանգների տարբեր վայրերում հրաձգությունների պատճառով մարդկանց սպանվելն ու վիրավորվելը, ԱՄՆ-ի ստորագրած, վավերացրած միջազգային պայմանագրերի հանդեպ Դոնալդ Թրամփի անհավատարմությունը, նրա ագրեսիվ հռետորաբանությունն ու գործելաոճը, որոշ դեպքերում նույնիսկ վիրավորական հրամանագրերը, հայտարարություններն ու պահվածքը, Թրամփի քաղաքականության հետևանքով աշխարհում խաղաղության և անվտանգության նկատմամբ առաջացած սպառնալիքները սրել են ԱՄՆ ներկա իշխանությունների հանդեպ քննադատություններն ինչպես Միացյալ Նահանգներում, այնպես էլ գրեթե ողջ աշխարհում:

ԱՄՆ-ի նախագահի միահեծան քաղաքականության և բազմակողմ համագործակցության նկատմամբ նրա հակառակության քննադատությամբ է հանդես եկել նաև Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը:

«Համագործակցության բացակայությունն ու համերաշխության հանդեպ հակում չցուցաբերելը կարող են վտանգավոր հետևանքներ ունենալ»,- «Ասոշիեյթեդ պրես»-ի հաղորդման համաձայն, նոյեմբերի 11-ին ասել է Մերկելը և հավելել. «Չպետք աշխարհում ավելի շատ պատերազմների շարունակման ականատես լինել»:

Համաձայն 25 երկրում անցկացված սացհարցումների, այդ երկրներում բնակվող մարդիկ բացասական կարծիք են հայտնել ԱՄՆ-ի վերաբերյալ: Ամերիկյան Pew ինստիտուտի սացհարցումների արդյունքում պարզվել է, որ Գերմանիայում բնակվողների 70 տոկոսը, ֆրանսիացիների 62 տոկոսը և կանադացիների 61 տոկոսը բացասաբար են վերաբերվում Միացյալ Նահանգներին, այդ երկիրը համարվում է ամենաչսիրված երկրներից մեկը: Մեքսիկացիների 68 տոկոսը նույպես բացասական են տրամադրված ԱՄՆ-ի նկատմամբ:

Pew ինստիտուտի անցկացրած սացհարցումների արդյունքներից պարզ է դառնում նաև, որ 2017 թվականից ի վեր, Թրամփի նախագահ ընտրվելուց հետո աշխարհում ԱՄՆ-ի վարկանիշը նվազել է: Աշխարհի 25 երկրներում անցկացված  սացհարցումների արդյունքի համաձայն, Դոնալդ Թրամփն անվստահելի նախագահ է:

Թրամփին ատում, նրա դեմ հանդես գալիս, նրան խստորեն քննադատում են ոչ միայն ԱՄՆ-ի սահմաններից դուրս, այլև հենց ԱՄՆ-ում: Անցած ամիս անցկացված Սոցհարցման արդյունքները վկայում են, որ ամերիկացիների մեծամասնությունը (57 տոկոսը) դժգոհ է նախագահ Թրամփի գործելակերպից: Կանանց շրջանում այդ դժգոհությունն ավելի մեծ է՝ 61 տոկոս: Այս մասին տեղեկացրել է CNN լրատվական գործակալությունը: Ավելին. CNN-ի քաղաքական տեսաբան Աննա Նավարոն նշված հեռուստաալիքի եթերում ԱՄՆ նախագահի ներգաղթային քաղաքականության քննարկման ժամանակ հայտարարել է, որ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը «ռասիստական խոզ» է:

CNN-ի քաղաքական տեսաբանի ասածը դեռ «ոչինչ», բայց երբ ԱՄՆ հետախուզությունների դաշնային բյուրոյի նախկին ղեկավար Ջեյմս Կոմին է հայտարարել, որ «ԱՄՆ նախագահը և Հանրապետական կուսակցությունը ոչնչացրել են այս երկիրը», առավել հասկանալի է դառնում, որ Թրամփն անցել է անթույլատրելիի սահմանագիծը:

Ըստ ամերիկյան «Newsweek» պարբերականի, Ջեյմս Կոմին «Twitter»-ի իր էջում հոկտեմբերի 20-ին գրել է. «ԱՄՆ-ը պետք է այնպիսի ժողովրդավարություն ունենա, որը կհարգի ճշմարտությունը, բայց նախագահ Դոնալդ Թրամփը և Հանրապետական կուսակցությունը ոչ միայն չեն հարգում այս սկզբունքը, այլև ոչնչացրել են երկիրը»:

Իր հերթին, Թրամփին ամերիկյան արժեքների ոչնչացման մեջ է մեղադրել ԱՄՆ-ի նախագահի նախկին տեղակալ Ջո Բայդենը: ԻՌՆԱ-ի հաղորդման համաձայն, Ջո Բայդենն անցյալ ամիս ասել է. «ԱՄՆ-ն կռվում է հանուն Թրամփի միջոցով ոչնչացված իր ինքնության վերականգնման»: Նա հայտարարել է նաև, որ «ԱՄՆ-ի հասարակության մեծ հատվածը բողոքում է Սպիտակ տան քաղաքականության դեմ», և որ «ԱՄՆ-ի ժողովուրդն իր ինքնությունը կորցնելու պատճառով մոլորված վիճակում է գտնվում»:

ԱՄՆ-ի Ներկայացուցիչների պալատում դեմոկրատական փոքրամասնության ղեկավար Նենսի Փելուսին Դոնալդ Թրամփին մեղադրել է խաբեբայության և այդ երկրի քաղաքացիներին սխալ տեղեկություններ տալու մեջ: Թրամփին խստորեն քննադատել է նաև ԱՄՆ-ի նախկին պետքարտուղար Քոլին Փաուելը:

«ԱՄՆ-ի ժողովրդի շահերը նկատի առնելու փոխարեն, Թրամփը երկրի հարցերում գնում է իր շահերի հետևից»,- ասել է Փաուելը:

Ըստ «Հաֆինգտոն Փոստ» օրաթերթի ս. թ. հոկտեմբերի 8-ի հրապարակման, ԱՄՆ Քոլին Փաուելը քննադատելով աշխարհի ղեկավարներից սկսած, մինչև գունամորթները, միգրանտներն ու կանայք, բոլորին ուղղված Դոնալդ Թրամփի վիրավորանքները, Թրամփին քննադատել է նաև ԶԼՄ-ներին ժողովրդի թշնամի կոչելու պատճառով: Փաուելը միգրանտ երեխաներին իրենց մայրերից բաժանելու Թրամփի վարչակազմի քայլը զազրելի արարք է համարել և զգուշացրել, որ աշխարհը հետևում է միգրանտների կապակցությամբ ԱՄՆ-ի քաղաքականությանը:

Նոյմեբերի 7-ին Սպիտակ Տանը կայացած մամուլի ասուլիսում Թրամփը վիրավորական խոսքեր է ուղղել CNN-ի թղթակից  Ջիմ Ակուստային, ինչից հետո ամերիկացի պաշտոնյաները չեղարկել են Սպիտակ տանը լրագրողի ներկայության արտոնությունը:

ԱՄՆ-ի մի շարք ԶԼՄ-ներ այս ամսվա կեսերին միանալով CNN-ի թղթակցին հովանավորելու արշավին, պատրաստակամություն են հայտնել դիմակայել լրոգրողների դեմ Թրամփի քայլերին: Խոսքն այնպիսի առաջատար լրատվամիջոցների մասին է, ինչպիսիք են «Fox News»-ը, «Associated Press»-ը, «Bloomberg»-ը, «NBC «News»-ը և «New York Times»-ը: Նրանք իրենց աջակցությունը հայտնելով  CNN-ին, ընդգծել են, որ լրագրողները Սպիտակ տանը պետք է ապահով լինեն:

CNN լրատվական գործակալության կողմից ԱՄՆ-ում անցկացված վերջին սոցհարցման արդյունքների համաձայն, ամերիկացիների 58 տոկոսը դժգոհ է իր նախագահի գործելակերպից: CNN հեռուստաալիքն ԱՄՆ-ի միջանկյալ ընտրությունների մեկնարկից ժամեր առաջ Դոնալդ Թրամփին ներկայացրել է որպես ԱՄՆ-ի ամենաչսիրված նախագահը՝ Էյզենհաուերի ժամանակաշրջանից ի վեր: Ըստ CNN-ի սոցհարցման մյուս արդյունքի, ամեն 10 ամերիկացուց 8-ը համոզված է, որ ԱՄՆ-ն անցած տարիների համեմատությամբ, տարբեր հարցերի շուրջ հայտնվել է տարաձայնությունների առջև, և երկրում ճեղքվածք է առաջացել:

Անցյալ ամիս քննադատելով Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ ձեռք բերված համաձայնությունից (ՀԳՀԾ-ից) միակողմանիորեն հրաժարվելու ԱՄՆ-ի նախագահի որոշումը, ԱՄՆ-ի նախկին պետքարտուղար Ջոն Քերին «Twitter»-ում գրել է.

«Թրամփի որոշումը վտանգավոր է, այն միջազգային ճգնաժամ է ստեղծում։ Այն վտանգի է ենթարկում անվտանգության ոլորտում ԱՄՆ-ի շահերն ու ԱՄՆ դաշնակիցների շահերը»:

Քերին այդ որոշումն անվանել է «նախագահի կողմից փաստերից հրաժարում՝ ի շահ սեփական գաղափարախոսության»։

ԱՄՆ նախկին պետքարտուղարը, որը մասնակցել է Իրանի հետ միջուկային գործարքին, հայտարարել է, որ չի հասկանում, թե Թրամփն ինչու չի կարողանում ընդունել Թեհրանի կողմից միջուկային համաձայնագրի կետերի պահպանումը, երբ Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալությունը, ԱՄՆ դաշնակիցներն ու Թրամփի վարչակազմի անդամներն այդպես են համարում։

«Սակայն պատճառն ինչն էլ լինի, իրականությունն այն է, որ խախտելով համաձայնագրի կայունությունը, նախագահը թուլացնում է մեր դիրքերը, հեռացնում դաշնակիցներից, բարդացնում ԿԺԴՀ-ի շուրջ ճգնաժամի կարգավորումը և մոտեցնում մեզ ռազմական կոնֆլիկտի»,- գրել է Քերին:

Բրիտանական «Գարդիան» օրաթերթի տեղեկացմամբ, Բրիտանիա այցելած ԱՄՆ-ի նախկին պետքարտուղար Ջոն Քերին օրերս քննադատելով Դոնալդ Թրամփի քաղաքականությունը, ասել է. «ԱՄՆ-ը չի կարող հանդուրժել մանկական ու կոպիտ վարքագծով նախագահին»:

ԱՄՆ-ի ժողովրդի ու քաղաքական գործիչների խոշոր մասը Թրամփին ԱՄՆ-ի նախագահի պաշտոնին արժանի անձ չի համարում:

Անցյալ ամիս Վաշինգտոնում, Պենտագոնի մերձակայքում կազմակերպված հանրահավաքին մասնակցած հարյուրավոր ամերիկացիներ բողոքել են աշխարհում ԱՄՆ-ի ռազմամոլական և ագրսիվ քաղաքականության, երկրի ռազմական բյուջեի շարունակական ավելացման դեմ: Նրանք պահանջել են այլ երկրներից հետ կանչել ամերիկացի զինվորականներին, փակել այլ երկրներում ԱՄՆ-ի ռազմաբազաները:

ԱՄՆ նախագահի Դոնալդ Թրամփի քաղաքականությունների հետ իրենց հակառակությունը հայտնելու նպատակով, հազարավոր ամերիկացիներ մոտ երեք շաբաթ առաջ մասնակցել են Վաշինգտոնում ու Նյու Յորքում կազմակերպված բողոքի միջոցառումներին: «Ալ-Ալամ» հեռուստակայանի հաղորդման համաձայն, Բողոքարարները պահանջել են իշխանությունից Թրամփի  հեռացումը և սպառնացել, որ նրա քայլերի դեմ բողոքի ակցիաներ են կազմակերպելու տարբեր քաղաքներում:

Ավելին. Փենսիլվանիա նահանգի Պիտսբուրգ քաղաքում սինագոգի մերձակայքում վերջերս տեղի ունեցած հարձակումից հետո հիշյալ քաղաքի հազարավոր բնակիչներ մասնակցել են այդ երկրի նախագահի դեմ կազմակերպված երթին: Ցուցարարները հանդես են եկել «Ատելության նախագահ», «Հեռացիր այս նահանգից» կարգախոսները կրող պաստառներով:

Հեղինակավոր «Պյու» հետազոտական կենտրոնի վերջերս իրականացրած սոցհարցումների արդյունքների համաձայն, ամերիկացի կանանց մեծ մասն ատում է իր երկրի նախագահին:

Դոնալդ Թրամփը մեղադրվում է նաև սեռական ոտնձգությունների և հարկերից խուսափելու, ֆինանսական չարաշահումների մեջ: Թրամփը, սակայն, աշխարհում իր նկատմամբ ատելության աճը բացատրել է միայն հակամիգրացիոն քաղաքականությամբ:

 

Արթուր Հովհաննիսյան